بیت کوین

بیت کوین چیست؟

ارز دیجیتال یا رمزارز بیت کوین (BTC)، به عنوان یک پول الکترونیکی شناخته شده است. این واحد پولی به‌صورت غیرمتمرکز عمل می‌کند و بدون دخالت بانک‌ها، در شبکه‌ی بلاک چین خود به‌طور مستقیم و همتا به همتا میان کاربران منتقل می‌شود.
برای کسانی که تازه با مفهوم ارزهای رمزنگاری آشنا می‌شوند، سوال اصلی این است که بیت‌کوین چیست؟ علاوه بر این، بسیاری از افرادی که بیت‌کوین را به عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری یا معامله استفاده می‌کنند، دانش ناکافی درباره‌ی تکنولوژی‌های به‌کار رفته در آن دارند. 
بنابراین، شناخت دقیق این رهبر ارزهای دیجیتال برای هر فردی ضروری است. در‌ این جا قصد داریم، به سوال بیت کوین چیست پاسخ دهیم و به گفت‌وگو درباره‌ی تاریخچه‌ی بیت‌کوین، ویژگی‌های بیت کوین، فناوری بلاک چین آن و غیره بپردازیم.

مفهوم بیت کوین

در توضیح ساده، بیت‌کوین یک شکل از ارز دیجیتالی است؛ ولی برخلاف اسکناس‌های متداول مثل ریال، دلار یا یورو که روزانه به‌کار می‌بریم، تحت نظارت هیچ بانک یا دولتی قرار ندارد. 
این ارز دیجیتالی و تمام تراکنش‌هایی که با آن صورت می‌پذیرد، توسط هزاران رایانه در سرتاسر جهان کنترل و مدیریت می‌شوند و شبکه‌ی آن به برکت فعالیت کاربرانش، پویا است. این کاربران توسط هیچ فرد یا سازمان خاصی منصوب نمی‌شوند؛ بنابراین شرکت در شبکه‌ی بیت‌کوین کاملاً داوطلبانه و اختیاری خواهد بود. 
در این نظام پولی، خود افراد بانک خود هستند و بدون نیاز به واسطه‌ی بانکی یا سازمان متمرکز، پول را مستقیماً به یکدیگر منتقل می‌کنند. فرض کنید می‌خواهید مبلغی را به دوستی در یک کشور دیگر بفرستید. 
اگر از روش‌های سنتی استفاده کنید، با چه مشکلات و هزینه‌هایی مواجه می‌شوید؟ حال تصور کنید سیستمی وجود دارد که امکان انتقال پول را به‌طور مستقیم و بدون نیاز به بانک یا واسطه، در هر زمان از شبانه‌روز فراهم می‌کند؛ به دنیای بیت‌کوین خوش آمدید!
حال، اگر بخواهیم توضیح دقیق‌تر و فنی‌تری درباره‌ی پیشروترین نوع ارز دیجیتال بدهیم، باید اشاره کنیم که بیت‌کوین یک ارز دیجیتال همتا به همتا (P2P) خواهد بود که به‌صورت غیرمتمرکز فعالیت می‌کند و تمامی رکوردهای مرتبط با آن در قالب زنجیره‌ای موسوم به بلاک‌چین (Blockchain) که نوعی دفتر کل توزیع‌شده است، ذخیره می‌شود. ویژگی‌های برجسته و مهم این رمزارز عبارت‌اند از:

•   تراکنش‌ها قابل انجام در هر زمان و مکانی هستند.
•   امکان خرج کردن دوباره وجه در یک تراکنش (Double-Spending) ممکن نیست.
•   امکان سانسور، تغییر و دستکاری در آن وجود نخواهد داشت.

با پیشرفت‌های اخیر در فناوری بلاک‌چین و افزایش قابلیت‌های بیت‌کوین، این ارز دیجیتال نه تنها به‌عنوان وسیله‌ای برای انتقال ارزش در سراسر جهان شناخته شده است، بلکه به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. این توانایی‌ها بیت‌کوین را به یکی از مهم‌ترین دارایی‌های دیجیتالی در بازارهای مالی تبدیل کرده‌اند.

تاریخچه رمز‌ارز بیت کوین

در اوت ۲۰۰۸، دامنه‌ی اینترنتی bitcoin.org به ثبت رسید. تاکنون، هویت صاحب این دامنه به‌طور رسمی و علنی فاش نشده و اطلاعاتی در دسترس عموم قرار نگرفته است. در اکتبر همان سال، فردی تحت نام مستعار ساتوشی ناکاموتو اعلام کرد که در حال طراحی و توسعه‌ی نظام مالی مبتنی بر همتا به همتا بوده که نیازمند دخالت هیچ نهاد مالی یا شخص خاصی نیست. 
هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو، چه فردی باشد یا نام مستعار گروهی، همچنان نامشخص است و هرچند افرادی در گذشته به این نقش نسبت داده شده‌اند، اما هیچ مدرک معتبری برای اثبات آن وجود ندارد. 

در ادامه، ساتوشی ناکاموتو وایت پیپر بیت کوین را در وب‌سایت bitcoin.org منتشر کرد و در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۰۹، اولین بلاک در زنجیره بلاک‌ها (بلاکچین) را استخراج نمود. در این بلاک اولیه، جمله‌ای نوشته شده بود که اشاره‌ای به بحران مالی داشت: «در تاریخ ۳/۱/۲۰۰۹، نخست‌وزیر در آستانه‌ی ارائه‌ی دومین بسته حمایتی به بانک‌ها است».
در سال ۲۰۰۹، بیت کوین به‌طور رسمی وارد عرصه توسعه شد و امروزه به‌عنوان ارز پیشرو در بازار ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود. با افزایش شهرت بیت کوین، سایر ارزها و شبکه‌های بلاکچین نیز با الهام از مدل امنیتی و مالی بیت کوین، روش‌های نوینی برای پرداخت و ذخیره‌سازی داده‌ها را طراحی و پیاده‌سازی کردند.

چه کسی بیت کوین را خلق کرد؟

همان‌طور ‌که پیش‌تر اشاره کردیم، شخصیتی گمنام به نام ساتوشی ناکاموتو اقدام به خلق بیت کوین کرد. این شخصیت تحت عنوان کاربری و آدرس ایمیل «ساتوشی ناکاموتو» در فضای اینترنت شناخته می‌شود. 
ناکاموتو کار بر روی بیت کوین را از سال ۲۰۰۷ آغاز کرد و در طی این دوره، با چندین رمزنگار در ارتباط بوده است. ساتوشی در همان سال‌های ابتدایی توسعه، پروژه خود را رها کرد تا نشان دهد که بیت کوین قادر خواهد بود بدون نیاز به نظارت یا کنترل مرکزی به فعالیت خود ادامه دهد. 
در سال ۲۰۱۰، ناکاموتو با ارسال نامه‌ای الکترونیکی به یکی از توسعه‌دهندگان این ارز دیجیتالی اعلام داشت که مایل است تمرکز خود را به پروژه‌های دیگری معطوف کند. 
در آوریل ۲۰۱۱، ناکاموتو با انتشار پیامی اعلام کرد که به فعالیت دیگری مشغول شده و مسئولیت بیت کوین را به شخص دیگری واگذار نموده است. این پیام، آخرین اطلاع‌رسانی شناخته‌شده از او بوده و پس از آن، اطلاعاتی از وی در دسترس نیست. 

از اوایل سال ۲۰۱۳، هنگامی‌که این رمزارز به شهرت بیشتری دست یافت، تلاش‌ها برای کشف هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو به موضوعی جنجالی در جامعه تبدیل شد. 
بسیاری از مقالات و گمانه‌زنی‌ها منتشر شده‌اند و اشخاصی چون پاول لرو، نیک زابو و کریگ رایت به‌عنوان نامزدهای احتمالی معرفی شده‌اند؛ با این حال، پس از گذشت این همه سال، تمامی این فرضیه‌ها همچنان فقط در حد گمانه‌زنی باقی مانده‌اند و کسی ساتوشی ناکاموتوی واقعی را نمی‌شناسد.

بلاک چین بیت کوین چیست؟

فناوری بلاک‌چین از دو بخش «بلاک» و «چین» تشکیل شده است که «بلاک» به معنای بلوک‌سازی و ثبت اطلاعات و «چین» نمایانگر پیوستگی و اتصال مداوم بین این بلاک‌ها خواهد بود. به‌عبارت ساده، بلاک‌چین به‌مثابه یک پلتفرم غیرمتمرکز برای ذخیره‌سازی داده‌های تراکنش‌ها و سوابق معاملاتی شناخته می‌شود. 
این فناوری که زیرساخت اصلی برای ارز دیجیتال بیت‌کوین محسوب خواهد شد، دربرگیرنده شبکه‌ای از رایانه‌ها (یا نودها) است که بیت‌کوین را اجرا می‌کنند و دارای سابقه‌ای تکمیلی یا جزئی از تمامی تراکنش‌های انجام‌شده در آن شبکه هستند. 
هر یک از این نودها کل تاریخچه تراکنش‌های بیت‌کوین را در خود نگه‌داری می‌کنند و وظیفه تائید یا رد تراکنش‌ها را بر عهده دارند. برای انجام این کار، هر نود با انجام دادن مجموعه‌ای از بررسی‌ها، اعتبار تراکنش را تایید می‌کند. 
این بررسی‌ها شامل اطمینان از صحت پارامترهای تراکنش، مانند 'nonces' و رعایت محدودیت‌های مربوط به طول تراکنش، است. تراکنش تنها زمانی انجام می‌پذیرد که تمامی طرف‌های فعال در شبکه بیت‌کوین آن را در بلاک مربوطه تایید کنند. پس از تایید، تراکنش به بلاک‌چین موجود الحاق می‌شود و به سایر نودها در شبکه منتقل می‌گردد.

بلوک در زنجیره‌بلوک‌ها، فایلی متشکل از سربرگ (هدر) بلوک، شمارشگر تراکنش‌ها و خود تراکنش‌های ثبت‌شده است. شمارشگر تراکنش‌ها، تعداد تراکنش‌های موجود در بلوک را نمایش می‌دهد و هدر بلوک شامل چندین مؤلفه مهم خواهد بود:

•   نسخه نرم‌افزار: نشان‌دهندهٔ نسخه‌ای از بلاک چین که در حال اجراست، گاه به آن عنوان شمارهٔ جادویی نیز داده می‌شود.
•   هش بلاک پیشین: داده‌های رمزنگاری‌شده از بلاک قبلی.
•   ریشهٔ مرکل (Merkle Root): هش واحدی که تمام اطلاعات هش‌شدهٔ تراکنش‌های پیشین را در بر می‌گیرد.
•   مهر زمانی یا تایم‌استمپ: زمان و تاریخی که بلوک ایجاد شده است.
•   هدف سختی (Difficulty Target): سطح دشواری مورد نظر در شبکه که ماینرها برای حل آن تلاش می‌کنند.
•   نانس (Nonce): کوتاه‌شدهٔ عبارت "number used once"، برای حل مسئلهٔ استخراج و باز کردن بلوک به کار می‌رود.

در هر بلوک، اطلاعات هش‌شده (رمزنگاری‌شده) بلوک پیشین نیز گنجانده شده است. این فرایند، زنجیره‌ای از بلوک‌های رمزنگاری‌شده را تشکیل می‌دهد که اطلاعات همهٔ بلوک‌های پیش از خود را در بر دارد و در نهایت به اولین بلوک زنجیره منتهی می‌شود.

استخراج بیت کوین چیست و چطور انجام می‌شود؟

به بخش هیجان‌انگیز بیت کوین خوش آمدید، جایی که فرصت‌های درآمدزایی از این ارز دیجیتال مطرح می‌شود. همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، برای اینکه یک معامله در شبکه‌ی بیت کوین به انجام برسد، باید توسط اعضای شبکه تأیید گردد. 
افرادی که به‌طور داوطلبانه این تأیید را انجام می‌دهند، به‌واسطه‌ بیت کوین پاداش داده می‌شوند. این فرآیند که شامل پر کردن یک بلاک جدید و افزودن آن به زنجیره بلاک‌ها میگردد، استخراج نامیده خواهد شد. 
استخراج بیت کوین منجر به تولید کوین‌های نو و افزودن آن‌ها به مجموعه کوین‌های در گردش شبکه می‌گردد. بر اساس الگوریتم تعریف‌شده برای بیت‌کوین، با هر بلاک جدیدی که ساخته خواهد شد، مقدار مشخصی بیت کوین نو تولید و به فرد برنده‌ی این رقابت تخصیص داده می‌شود.

در ابتدای کار بیت‌کوین، این مقدار ۵۰ سکه بود. این میزان هر چهار سال یکبار به نصف کاهش می‌یابد و در حال حاضر این عدد به ۶.۲۵ بیت کوین رسیده است. پس در نتیجه، تولید بیت کوین‌های جدید به طور خودکار در زمان تأیید و ثبت معاملات صورت می‌گیرد. برای فهم بهتر، در ادامه یک مثال کاربردی می‌زنیم:

•   مرحله اول - معما: فرض کنید شما در یک کلاس درس با دانش‌آموزان دیگر حضور دارید. معلم یک معمای بسیار دشوار را ارائه می‌دهد و به کسی که زودتر آن را حل کند، جایزه‌ای می‌دهد.
•   مرحله دوم - تلاش برای حل: تمام دانش‌آموزان، از جمله خود شما، برای یافتن پاسخ معما به شدت تلاش می‌کنند. این کار سختی است و نیازمند تلاش زیادی برای به اتمام رساندن دارد. شما نمی‌توانید تقلب کنید یا راه‌های میانبر را بیابید، بلکه باید به طور مستمر راه‌حل‌های مختلفی را آزمایش کنید تا به جواب درست دست یابید.
•   مرحله سوم - ارائه اثبات: وقتی که بالاخره معما را حل می‌کنید، جواب خود را به معلم نشان می‌دهید و او به آسانی می‌تواند تأیید کند که شما معما را به درستی حل کرده‌اید. پاسخ شما به عنوان اثباتی عمل می‌کند که نشان می‌دهد شما کار لازم برای حل معما را انجام داده‌اید.

در این مثال، «دانش‌آموزان» نمایانگر ماینرها (استخراج‌کنندگان) هستند، «معما» یک مسئله ریاضی پیچیده است که باید برای افزودن یک بلاک جدید به زنجیره بلاک حل شود و «پاسخ» نمایانگر اثبات کار خواهد بود. 
همان‌طور که معلم به راحتی می‌تواند پاسخ را تأیید کند، شبکه نیز می‌تواند به سرعت یک اثبات کار را تأیید نماید؛ اما ارائه این پاسخ (اثبات کار) به منابع محاسباتی و انرژی قابل توجهی نیاز دارد که از دستکاری در بلاک‌چین جلوگیری می‌کند. وقتی که یک ماینر، موفق به تولید اثبات کار می‌شود، یک بلاک جدید به زنجیره بلاک اضافه خواهد شد و در ازای آن، مقداری ارز دیجیتال (مانند بیت‌کوین) به عنوان پاداش دریافت می‌کند.

مزایا و ویژگی‌های بیت کوین

در ادامه، به مزایای بیت کوین اشاره می‌کنیم:

•    امنیت بالا

امنیت بیت کوین از طریق شبکهٔ غیرمتمرکز و الگوریتم‌های رمزنگاری قوی که آن را پشتیبانی می‌کنند، تأمین می‌شود. 
زنجیره‌بلوک بیت کوین توسط تعداد زیادی از گره‌ها یا کامپیوترها حفاظت خواهند شد و به واسطهٔ مکانیزم اجماع اثبات کار، امکان تغییر در تاریخچهٔ تراکنش‌ها به شدت محدود و دشوار است که از این رو، مقاومت بالایی در برابر حملات هکری ارائه می‌دهد.

•    غیرمتمرکز بودن 

بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال تحت کنترل هیچ موسسه، سازمان یا دولتی نیستند. این امر بدین معناست که برای انجام معاملات نیاز به حضور واسطه‌ها یا طرف‌های ثالث برای تأیید معاملات وجود ندارد.

•    سرعت زیاد تراکنش‌ها

تراکنش‌های بیت کوین می‌توانند با سرعت بالایی پردازش شوند، به‌خصوص در مقایسه با سیستم‌های بانکی سنتی که در تراکنش‌های بین‌المللی عمل می‌کنند. 
گرچه زمان انجام تراکنش‌ها متغیر است و بستگی به میزان فعالیت شبکه دارد، اما معمولاً تأیید تراکنش‌ها در مدت زمان کوتاهی صورت می‌گیرد که این امر سرعت آن را نسبت به بسیاری از سیستم‌های پرداخت بین‌المللی سنتی افزایش می‌دهد.

•    آسانی روند معاملات

فقدان نهادهای نظارتی، نبود قوانین دست و پا گیر و پیچیده، شفافیت کامل در بازار و داده‌ها و عدم کنترل دولتی بر این بازار، معاملات با بیت کوین یا سایر واحدهای ارز دیجیتالی را نسبت به بازارهای مالی سنتی بسیار ساده‌تر می‌کند.

•    مخفی بودن شناسه‌های انجام‌دهندگان معاملات

معاملات بیت کوین تحت نام‌های ناشناس انجام می‌شوند، به این معنا که گرچه مشخصات معامله به‌طور عمومی قابل رویت است، اما شناسه واقعی اشخاصی که در پشت آدرس‌های کیف‌های پول قرار دارند، نامعلوم باقی می‌ماند.

•    انتقال آسان

از آنجایی که بیت کوین یک پول دیجیتالی و فاقد جسمیت فیزیکی است، انتقال و جابه‌جایی آن به‌مراتب سهل‌تر از پول‌های فیات متداول در دنیای فیزیکی خواهد بود.

•    داشتن قابلیت تقسیم‌پذیری

هر واحد از بیت کوین می‌تواند به واحدهای بسیار ریزتری تقسیم شود، به‌طوری‌که یک بیت کوین به ۱۰۰ میلیون واحد کوچک‌تر به نام ساتوشی تبدیل می‌گردد.
این قابلیت برجسته تقسیم‌پذیری، اجرای معاملات در ابعاد متفاوت، از معاملات کوچک تا انتقال‌های بزرگ را ممکن می‌سازد و بیت کوین را برای استفاده‌های گوناگون بسیار مناسب می‌کند. علاوه بر این، خرید بیت کوین با سرمایه‌ای کم نیز امکان‌پذیر است.

•    دوام و پایداری بالا

بیت کوین که به‌عنوان یک دارایی دیجیتالی شناخته می‌شود، در معرض فرسودگی فیزیکی قرار ندارد. این ارز به صورت کاملاً الکترونیکی وجود دارد و در بلاک چین ذخیره‌سازی می‌گردد که این خود ضمانت‌کننده مقاومت آن در برابر خرابی‌های فیزیکی و تضمین‌کننده طول عمر آن تا زمان فعالیت بلاک چین است.

چه عواملی باعث تهدید بیت ‌کوین می‌شوند؟

در این قسمت، موضوعاتی که بیت‌کوین را تهدید می‌کنند را مورد بررسی قرار می‌دهیم و به تحلیل دیدگاه‌های کسانی می‌پردازیم که معتقدند بیت‌کوین در نهایت از بین خواهد رفت. بیت‌کوین با چالش‌های بسیاری روبرو است که مهم‌ترین آن‌ها احتمالا از سوی دولت‌ها باشد.
با این حال، دولت‌ها تاکنون با وجود موانع متعدد، نتوانسته‌اند این فناوری نوین را شکست دهند. در ادامه به عوامل تهدید‌ کننده بیت‌کوین اشاره می‌کنیم:

•    محدودیت‌های دولتی 

هدف اولیه از ارائه بیت‌کوین، محدود کردن دسترسی دولت به دارایی‌های شخصی بوده است و طبیعتاً این موضوع برای مقامات قانون‌گذار خوشایند نیست. 
دولت‌ها در سرتاسر جهان همچنان در تلاش برای تنظیم و طبقه‌بندی ارزهای دیجیتال هستند، اما اگر به صورت مشترک تصمیم به اعمال محدودیت‌ها یا ممنوعیت‌های شدید در مورد خرید، فروش و داد و ستد بیت‌کوین بگیرند، این امر می‌تواند آینده‌ی این ارز را به خطر اندازد.

•    حملات فیشینگ 

فیشینگ یک روش است که توسط هکرها برای جعل هویت شرکت‌های معتبر (مانند پلتفرم‌های معاملاتی ارزهای دیجیتال) به کار می‌رود، به منظور ارسال ایمیل‌هایی به کاربران و ترغیب آن‌ها به انجام عملیات خاص. هکرها از این تکنیک‌های کلاهبرداری فیشینگ برای دزدیدن بیت‌کوین‌های کاربران استفاده می‌کنند.

•    پیدایش ارز دیجیتالی جدید و پیشرفته‌تر از بیت‌کوین 

بیت‌کوین به‌عنوان نخستین و معروف‌ترین ارز دیجیتال، توسط هزاران موسسه و سازمان در سرتاسر جهان پذیرفته شده است. با این حال، دنیای ارزهای دیجیتال بسیار گسترده و متنوع خواهد بود و هزاران رمزارز دیگر نیز وجود دارند که هر یک دارای خصوصیات و کاربردهای خاص خود هستند. 
به‌طور مثال، اتریوم با قراردادهای هوشمند خود شناخته شده است، در حالی که ارزهای دیجیتال متمرکز بر حفظ حریم خصوصی مانند Monero و Zcash، بر ناشناس ماندن کاربران تأکید می‌کنند. 
اگر ارز دیجیتال جدیدی با فناوری پایه‌ای قوی‌تر، تیم توسعه‌دهنده مجرب‌تر، پذیرش گسترده‌تر در بازار، نقدینگی بالاتر و پروژه‌های بهتر از بیت‌کوین معرفی شود، احتمال دارد که شاهد کاهش استقبال از بیت‌کوین باشیم.

•    کیف پول‌های ناامن 

سرمایه‌گذاران در حوزه کریپتو از انواع کیف پول‌ها برای نگهداری بیت‌کوین‌های خود استفاده می‌کنند. کیف پول‌های دیجیتالی آنلاین اغلب از امنیت پایینی برخوردار هستند که این امر می‌تواند سرمایه شما را در معرض خطرات امنیتی قرار دهد. استفاده از کیف پول‌های دیجیتالی آفلاین (کیف پول‌های سخت‌افزاری) امن‌تر است.

•    شاخه‌زنی در شبکه 

شاخه‌زنی یا فورک، به معنای ایجاد یک شاخه جدید در بلاک‌چین یک ارز دیجیتال خواهد بود. به عنوان نمونه، بیت کوین کش، فورکی از بیت‌کوین می‌شود که با استقبال روبرو شده و مشتریان زیادی پیدا کرده است. 
با این حال، اگر تعداد فورک‌های بیت‌کوین بیش از حد افزایش یابد، تأثیر و اهمیت آن در بازار ارزهای دیجیتال کاهش یافته و آینده آن به خطر می‌افتد.

•    پلتفرم‌های مشکل‌ساز 

نظر به اینکه صنعت ارز دیجیتال هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، به طور مداوم پلتفرم‌های معاملاتی جدید وارد بازار می‌شوند. با این وجود، نمی‌توان به همه‌ی این سایت‌ها اعتماد کرد. اگر صرافی مورد نظر دچار نفوذ شود، دارایی‌های بیت‌کوین شما نیز در خطر از دست رفتن خواهد بود.

•    خاموشی همزمان برق و اینترنت در سطح جهانی 

فرض وقوع این حادثه، هرچند بعید به نظر می‌رسد، اما در صورت رخ دادن، دسترسی به بیت‌کوین و سایر دارایی‌های دیجیتال غیرممکن خواهد شد. در چنین وضعیتی، املاک و مستغلات مانند زمین یا خانه‌ها همچنان ارزش خود را حفظ می‌کنند، در حالی که بیت‌کوین به دلیل وابستگی به فضای مجازی، بی‌ارزش می‌شود.

قیمت بیت کوین چگونه تعیین می‌گردد؟

ارزش بیت‌کوین تحت تاثیر نهاد یا شخص مشخصی قرار نمی‌گیرد؛ بلکه نیروهای عرضه و تقاضا در بازارهای ارز دیجیتال هستند که قیمت آن را مشخص می‌کنند. وقتی عرضه بیت‌کوین به‌علت فعالیت‌هایی مانند فروش توسط استخراج‌کنندگان افزایش یابد، معمولا قیمت آن کاهش می‌یابد.
در مقابل، عواملی مثل پذیرش رسمی بیت‌کوین توسط کشورها یا ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند تقاضا برای خرید بیت‌کوین را بالا برده و در نتیجه قیمت آن را افزایش دهند. 
علاوه بر این، عوامل دیگری مانند قوانین مرتبط، هزینه‌های استخراج، هاوینگ، اخبار مرتبط با بیت کوین، تاثیرات شبکه‌های اجتماعی، خریدهای بزرگ توسط شرکت‌های برجسته مانند PayPal و رفتار دارندگان بزرگ بیت‌کوین (نهنگ‌ها) نیز می‌توانند بر نوسانات قیمتی این رمزارز تاثیر بگذارند.

بیت کوین‌ها در کجا نگهداری می‌شوند؟

احتمالاً شنیده‌اید که بیت‌کوین‌ها در کیف پول شما ذخیره و نگهداری می‌شوند؛ ولی حقیقت این است که بیت‌کوین به‌طور فیزیکی در هیچ مکانی ذخیره نمی‌شود! در واقع، تراکنش‌ها هستند که در شبکه و ضمناً روی بلاک‌چین ثبت می‌گردند. 
میزان بیت‌کوین‌های شما از مجموع خروجی‌های تراکنش‌های‌تان که به آن‌ها خروجی‌های خرج‌نشده تراکنش یا UTXO گفته می‌شود، محاسبه خواهد شد. برای روشن‌تر شدن این مفهوم، بیایید با یک مثال آن را توضیح دهیم. 

فرض کنید که شما یک آدرس بیت‌کوین دارید و فردی به نام محسن ‍۱۰ بیت‌کوین به آدرس شما ارسال می‌کند. در این لحظه، شما ۱۰ بیت‌کوین خرج‌نشده دارید. سپس، شما ۵ بیت‌کوین از این مبلغ را به آدرسی دیگر به نام محمد انتقال می‌دهید و فرد دیگری به نام مریم ۲ بیت‌کوین به شما می‌فرستد. 
خروجی‌های خرج‌نشده پس از این تراکنش‌ها عبارتند از ۵ بیت‌کوین (۱۰ منهای ۵) از تراکنش اول و ۲ بیت‌کوین از تراکنش دوم. حالا، موجودی شما معادل ۷ بیت‌کوین (۵ به‌علاوه ۲) است.

انواع معاملات در شبکه بیت کوین

انواع مختلف معاملات در شبکه بیت‌کوین به چندین دسته تقسیم‌بندی می‌شوند که بر اساس تعداد ورودی‌ها و خروجی‌ها مشخص می‌گردند:

• یک ورودی و یک خروجی (SISO): این نوع معامله، ساده‌ترین شکل ممکن خواهد بود که شامل یک منبع واحد برای ورودی و یک مقصد برای خروجی است. در این حالت، منبع از یک آدرس بیت‌کوین خرج نشده (UTXO)، تأمین می‌شود.
• چند ورودی و یک خروجی (MISO): این مدل معامله شامل استفاده از چندین آدرس بیت‌کوین به‌عنوان منابع ورودی و ارسال کل مبلغ به یک آدرس کیف پول خاص برای خروجی است. بیشتر برای ادغام یا تجمیع منابع مختلف در یک خروجی واحد استفاده می‌شود.
• یک ورودی و چند خروجی (SIMO): در این نوع، یک آدرس بیت‌کوین به‌عنوان ورودی عمل می‌کند و دارایی‌های ارسالی به چندین آدرس گیرنده تقسیم می‌شوند. معمولاً برای پخش وجوه به چندین طرف یا در موقعیت‌های پرداخت پیچیده به کار می‌رود.
• چند ورودی و چند خروجی (MIMO): این مدل معامله شامل استفاده از چندین آدرس بیت‌کوین برای ورودی‌ها و چندین آدرس مقصد برای خروجی‌ها است. این نوع بیشتر در سناریوهای پیچیده‌تر که نیاز به تراکنش‌های چند طرفه دارند، به کار گرفته خواهد شد.
• تراکنش CoinJoin: این سبک تراکنش به منظور افزایش حریم خصوصی و امنیت انجام می‌شود. در تراکنش CoinJoin، شرکت‌کنندگان ورودی‌ها و خروجی‌های خود را در یک معامله مشترک ترکیب می‌کنند تا ردیابی دارایی‌های ارسالی و دریافتی برای سایرین دشوار گردد.
   

تعداد کل بیت کوین‌های قابل استخراج چقدر است؟

میزان کل بیت‌کوین‌هایی که می‌توان آن‌ها را استخراج کرد و به شبکه اضافه نمود، ۲۱ میلیون واحد مشخص شده است. در اسناد اولیه بیت‌کوین که توسط ساتوشی ناکاموتو نوشته شده، تعیین گردیده که حداکثر تعداد این ارز دیجیتالی به ۲۱ میلیون واحد محدود شود. 
در نهایت، این تعداد واحد در سیستم وجود خواهد داشت و انتظار می‌رود که تا سال ۲۱۴۰ همه‌ی آن‌ها استخراج شوند و پس از آن، تولید بیت‌کوین جدید متوقف خواهد شد. در اصول اقتصادی، ارزش هر چیزی بر اساس نادر بودن آن تعریف می‌شود. 
مسلماً، با پایان یافتن تولید بیت‌کوین‌ها، انتظار می‌رود که ارزش این پول دیجیتال افزایش یابد. تا به امروز، به دلایلی چون فراموشی کلمه‌ی عبور، بیش از ۴ میلیون واحد بیت‌کوین گم شده و در آینده نیز احتمال از دست رفتن بیشتری وجود دارد.

هاوینگ بیت کوین چیست؟

«هاوینگ» یا «هالوینگ» در زبان عامیانه به معنی «نیمه شدن» است؛ با این حال، در اکوسیستم بیت‌کوین، این واژه بار معنایی عمیق‌تری دارد. هاوینگ، یک رویداد برنامه‌ریزی شده در پروتکل بیت‌کوین خواهد بود و پس از استخراج هر ۲۱۰,۰۰۰ بلاک رخ می‌دهد که تقریباً به‌طور معمول هر چهار سال یکبار است. 
در این رویداد، پاداش استخراج هر بلاک برای ماینرها به نصف کاهش می‌یابد. این کاهش پاداش باعث می‌گردد که تعداد بیت‌کوین‌های تولیدی در هر بلاک کمتر شود و در نتیجه، نرخ تورم بیت‌کوین کاهش یابد. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این فرآیند تا سال ۲۱۴۰ ادامه خواهد داشت، زمانی که تمامی بیت‌کوین‌هایی که قرار است استخراج شوند، به دست آمده باشند. 

پس از آن، منبع درآمد ماینرها فقط شامل هزینه‌های تراکنش‌های پرداختی توسط کاربران خواهد بود که به‌منظور تشویق ماینرها برای ادامه‌ی حضورشان در شبکه و نگهداری از آن در نظر گرفته شده است. نصف شدن پاداش‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد چرا که با نزدیک شدن به حداکثر عرضه‌ی بیت‌کوین، تولید بیت‌کوین‌های جدید با کاهش بیشتری روبرو خواهد شد. 
تا اکتبر ۲۰۲۱، حدود ۱۸.۸۵ میلیون بیت‌کوین در گردش بوده و تنها حدود ۲.۱۵ میلیون بیت‌کوین دیگر باقی مانده است که باید از طریق پاداش‌های استخراج منتشر شود. تعیین تاریخ دقیق هاوینگ بعدی بیت کوین کار آسانی نیست اما می‌توان تاریخ تقریبی آن را پیش‌بینی کرد. 
هاوینگ بعدی بیت‌کوین با استخراج بلاک شماره ۸۴۰,۰۰۰ اتفاق خواهد افتاد. با توجه به اینکه زمان مورد نیاز برای استخراج هر بلاک به‌طور میانگین ۱۰ دقیقه است، پیش‌بینی می‌شود که چهارمین هاوینگ بیت‌کوین در آوریل ۲۰۲۸ (فروردین ۱۴۰۷) رخ دهد.

مفهوم دامیننس در بیت کوین

در حوزه‌های اقتصاد و مالی، مفهومی به نام دامیننس وجود دارد که به میزان نفوذ و تأثیرگذاری یک رمزارز در بازار نسبت به دیگر رمزارز‌ها اشاره می‌کند. برای توضیح دقیق‌تر، دامیننس یک رمزارز به درصد از کل بازار ارزهای دیجیتالی یا معاملات مرتبط با آن اشاره دارد. 
با این تعریف، فهم مفهوم دامیننس در بیت‌کوین راحت‌تر خواهد شد. دامیننس بیت‌کوین که به آن Bitcoin Dominance نیز گفته می‌شود، به معنای تسلط بیت‌کوین بر بازار رمزارزها است. این شاخص بیانگر آن خواهد بود که چه نسبتی از کل ارزش بازار دیجیتال به بیت‌کوین تعلق دارد. 
این شاخص برای تحلیل وضعیت بازار و تعیین جهت‌گیری‌های آینده رمزارزها حائز اهمیت است و در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری نقش کلیدی دارد. شاخص دامیننس به شرح زیر توضیح داده می‌شود:

•    بازار ارزهای دیجیتال به طور قابل توجهی به قیمت بیت‌کوین وابسته بوده و تغییرات در قیمت آن می‌تواند تحولات عمده‌ای در کل بازار رمزارزها به وجود آورد.
•   دامیننس به نسبت سهم بیت‌کوین از کل بازار رمزارزها تعریف می‌شود.
•   شاخص دامیننس به ما کمک می‌کند تا ارزش بیت‌کوین را در مقابل سایر ارزهای دیجیتال ارزیابی کنیم.
•   تحلیل‌گران می‌توانند از داده‌های به دست آمده از شاخص برتری برای تجزیه و تحلیل بازار استفاده کنند. 

برای افرادی که قصد دارند در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت کنند، درک مفهوم شاخص دامیننس اهمیت زیادی دارد و باید نحوه استفاده از آن در تحلیل بازار را به دقت یاد بگیرند:

•    اگر دامیننس و قیمت بیت‌کوین هر دو در حال افزایش باشند، این زمان مناسبی برای خرید بیت‌کوین است.
•    اگر دامیننس در حال افزایش باشد اما قیمت بیت‌کوین در مقایسه با سایر ارزهای دیجیتال کاهش یابد، فروش آلت‌کوین‌ها توصیه می‌شود. 
•   اگر دامیننس در حال کاهش و قیمت بیت‌کوین در حال افزایش باشد، این زمان مناسب برای خرید آلت‌کوین‌ها است. 
•   اگر هم دامیننس و هم قیمت بیت‌کوین همزمان کاهش یابند، این موقعیتی مناسب برای فروش بیت‌کوین خواهد بود.

لازم است به یاد داشته باشید که شاخص دامیننس به تنهایی نمی‌تواند مبنای تصمیم‌گیری در معاملات باشد، بنابراین باید سایر جنبه‌های تحلیلی نیز مد نظر قرار گیرند.

مقررات دولت‌ها برای بیت کوین

بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال، هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارند و بسیاری از کشورها هنوز قوانین مشخصی برای آن‌ها وضع نکرده‌اند. با این حال، برخی دولت‌ها مثل چین، استفاده از این ارزها را به‌طور کامل ممنوع کرده‌اند؛ در حالی که کشورهای غربی رویکردی منعطف‌تر نسبت به بیت‌کوین دارند.
به‌طور کلی، خواسته‌های کاربران برای شفافیت در این بخش، نیاز به قانون‌گذاری دقیق‌تر برای ارزهای دیجیتال را افزایش می‌دهد. تدوین قوانین مربوط به بیت‌کوین و سایر رمزارزها می‌تواند در بازار و آینده‌ی بیت‌کوین تأثیر گذاشته و به آن ضرر برساند. 
اما بیشتر تحلیلگران معتقدند که این تغییرات به‌طور کلی مثبت هستند؛ حتی اگر در کوتاه مدت تأثیرات منفی داشته باشند. در دوره کوتاه‌مدت، قانون‌گذاری ممکن است به کاهش ارزش معاملات منجر شود؛ اما در بلند مدت، اجرای صحیح مقررات انتظار می‌رود که به بازار ثبات بخشیده و آن را به مکانی امن‌تر برای سرمایه‌گذاری تبدیل کند.

پشتوانه بیت کوین چیست؟

یکی از ویژگی‌های بارز پول‌های رایج مانند ریال، دلار، یورو و غیره، وجود پشتوانه‌ای خواهد بود که توسط دولت‌های مختلف برای این ارزها تعریف شده است. این پشتوانه می‌تواند شامل منابع طبیعی مثل طلا، نفت و گاز یا حتی اوراق بهادار دولتی باشد. 
در واقع، پشتوانه پول ملی هر کشوری، نشان‌دهنده قدرت اقتصادی آن کشور خواهد بود. حال، احتمالا این سوال برایتان پیش بیاید که پشتوانه بیت کوین چیست و چه عاملی باعث شده است که بیت کوین به این اندازه ارزشمند شود؟ 
در جواب این سوال، باید صریحاً اعلام کنیم که بیت کوین هیچ نوع پشتوانه‌ای ندارد! این پاسخ شاید  شگفت‌زده تان کند زیرا فکر می‌کنید چگونه ممکن است بیت کوین بدون هیچ پشتوانه‌ای باشد؟ حال باید بگوییم که این امکان وجود دارد زیرا سایر ارزهای دیجیتال نیز وجود دارند که فاقد پشتوانه هستند. 
ارزش و محبوبیت بیت کوین عمدتاً به خاطر توسعه‌دهندگانی است که پشت آن قرار دارند و توانسته‌اند اعتماد و حمایت کاربران را جلب نمایند. در واقع، می‌توان گفت که اصلی‌ترین پشتوانه بیت کوین، اعتماد عمومی خواهد بود، هرچند که این یک نظر شخصی محسوب می‌شود. 

پیش‌بینی درباره آینده بیت کوین

عصر دیجیتال و پیشرفته‌ی امروز، در پی یافتن و ایجاد بهترین راه‌حل‌ها برای مشکلات حیاتی بشریت است. با آگاهی از ماهیت رمزارز بیت‌کوین، می‌توان اذعان داشت که این رمزارز به همراه سایر ارزهای دیجیتال، با افتتاح پنجره‌ای نو به جهان تکنولوژی و فین‌تک، دگرگونی شگرف و انقلابی را رقم زده‌اند.
همچنان که کلاهبرداری‌های بزرگ مقیاس در حوزه کریپتو وجود دارد، قوانین و مقررات کشورها نیز در این زمینه روزافزون سختگیرانه‌تر می‌شوند. پیش‌بینی آینده قیمت بیت‌کوین دشوار است، اما پیش‌بینی‌هایی در میان عموم مردم به شرح زیر خواهد بود:

•   احتمال دارد که بیت‌کوین در دهه آتی نیز مورد علاقه باقی بماند و شاید تعداد کاربران آن افزایش یابد.
•   بلاک‌چین بیت‌کوین احتمالاً به توسعه خود برای حل مسائل طولانی‌مدت نظیر امنیت ادامه خواهد داد.
•   رویدادهای هاوینگ به‌عنوان بخشی حیاتی از آینده بیت‌کوین تلقی می‌شوند، چراکه تاریخاً بر افزایش قیمت آن تأثیرگذار بوده‌اند.

با تصویب صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) مبتنی بر نقد در ایالات متحده، بیت‌کوین قدمی مهم در مسیر تبدیل شدن به یک دارایی اصلی برای ذخیره ارزش برداشته است. اکنون نهادها، بانک‌ها و شرکت‌ها مجازند به‌طور رسمی بیت‌کوین را در ترازنامه‌ها و خزانه‌داری‌های خود نگهداری کنند. 
این تحول، پتانسیل این را دارد تا در بلندمدت منجر به افزایش قابل توجه قیمت بیت‌کوین شود. در زمینه مقیاس‌پذیری، انتظار می‌رود که پیشرفت‌های چشمگیری در آینده حاصل گردد. در حال حاضر نیز راه‌حل‌های لایه دومی مانند شبکه لایتنینگ قادر به حل بسیاری از مشکلات مربوط به کارمزد و مقیاس‌پذیری شبکه بیت‌کوین شده‌اند.

آیا بیت کوین قانونی است؟

این پرسشی است که احتمالا در ذهن بسیاری از افراد نقش می‌بندد. در صورتی که قصد دارید قبل از انجام معاملات بیت کوین، اطلاعاتی درباره‌ی قانونی بودن یا نبودن آن به دست آورید، توصیه می‌شود این بخش از مقاله را مطالعه کنید. 
نکته‌ی قابل توجه این است که قوانین مربوط به بیت کوین و به طور کلی، رمزارزها در بازار ارزهای دیجیتال، به موضوعات چالش‌برانگیزی تبدیل شده‌اند که این حوزه با آن‌ها روبرو خواهد بود. قانون‌گذاران در کشورهای متفاوت، رویکردهای گوناگونی به این موضوع داشته و هر کشور، قوانین خاص خود را برای فعالیت‌های مرتبط با این حوزه تدوین کرده‌اند. 
اما در خصوص وضعیت بیت کوین در کشورهای دیگر، باید یادآوری کنیم که در برخی کشورها، بیت کوین به طور کامل قانونی شناخته می‌شود، در حالی که در دیگر کشورها به دلیل مخالفت‌های دولتی با ارزهای دیجیتال، استفاده از بیت کوین و سایر رمزارزها غیرقانونی اعلام شده است. 
به طور کلی، دولت‌ها قادر به کنترل کامل بازار بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال نیستند. در واقع، بازار رمزارزها در مقایسه با سایر بازارهای مالی مانند بورس و اوراق بهادار که به طور مستقیم تحت تأثیر تصمیمات دولت‌ها قرار دارند، به نسبت مستقل‌تر عمل می‌کند. 
در ایران نیز، هیچ بیانیه‌ای در خصوص استفاده از رمزارزها منتشر نشده است، بنابراین نمی‌توان آن را به طور قطع غیرقانونی دانست. حتی در صورت تمایل، می‌توانید با مراجعه به اداره‌ی صنعت و معدن، اقدام به دریافت مجوز برای استخراج بیت کوین نمایید.

سخن آخر

در این مقاله سعی کردیم، به سوال بیت‌کوین چیست؟ پاسخ دهیم و به بررسی کامل آن بپردازیم. در این مقاله، شما با استفاده از زبانی روان و ساده، مفاهیم اساسی بیت کوین و نحوه عملکرد آن را فرا گرفتید.
بیت کوین تا به دست آوردن جایگاه کنونی خود، با چالش‌های بسیاری مواجه شده است و همچنان برای دستیابی به هدف نهایی خود یعنی تبدیل شدن به یک پول دیجیتال غیرمتمرکز، مسیر طولانی‌ای پیش رو دارد. 
اما، با سرمایه‌گذاری‌های عمده‌ای که شرکت‌های بزرگی مانند MicroStrategy و PayPal در بیت کوین انجام داده‌اند، امکان دارد این رمزارز پیشرو، آینده‌ی سیستم‌های مالی جهانی را دگرگون سازد و امیدهای فراوانی به آن دوخته شده است.
در پایان، شما را دعوت می‌کنیم تا نظرات خود را درباره‌ی رمزارز بیت کوین، با ما به اشتراک بگذارید تا با تبادل تجربیات، در نهایت همگی بتوانیم معاملات بهینه‌تری را در بازار تجربه کنیم.