جلسه یازدهم - نحوه جا به جایی از صرافی داخلی به خارجی

در قسمت یازدهم از سری آموزش صفر تا صد ارز دیجیتال در چراغ به نحوه حابه جایی از صرافی داخلی به خارجی می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

بخش اول — پیش‌نیازهای حقوقی و مقرراتی 

۱. قوانین کشورِ فرستنده (صرافی خارجی):

صرافی‌های خارجی غالباً سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای برای تراکنش‌هایی که ممکن است با اشخاص یا کشورهایی تحت تحریم مرتبط باشند، دارند. حساب کاربری یا تراکنش مشکوک می‌تواند منجر به بلوکه‌شدن دارایی یا مسدودی شود. 

۲. قوانین ایران (صرافی‌های ایرانی، بانک مرکزی، نهادهای نظارتی):

در ایران نیز در سال‌های اخیر چارچوب‌ها و دستورالعمل‌هایی برای ساماندهی اکوسیستم رمزارز وضع شده‌اند؛ برخی تصمیم‌گیری‌ها و تغییرات در سیاست‌ها می‌تواند روی امکانِ دریافت یا تبدیل رمزارز به ریال تأثیر بگذارد. برای مثال، محدودیت‌ها یا الزاماتی که صرافی‌های داخلی باید رعایت کنند را بررسی کن. 
 

۳. تحریم‌ها و ریسک بین‌المللی:

نهادهایی مثل OFAC (وزارت خزانه‌داری آمریکا) دستورالعمل‌ها و قانون‌گذاری‌هایی دارند که تراکنش‌ها با اشخاص یا کشورهایی تحت تحریم را ممنوع یا محدود می‌کند. اگر صرافی مقصد یا مسیر تراکنش به نهادهای تحریم‌شده مربوط باشد، فرستنده یا صرافی می‌تواند با خطرهای جدی روبه‌رو شود. پیش از ارسال، از این منظر کاملاً محتاط باش. 
 

۴. مسائل AML/KYC و مدارک:

اکثر صرافی‌های معتبر خارجی و داخلی هنگام برداشت یا واریز بزرگ، مدارک هویتی و سند منشاء وجوه (source of funds) درخواست می‌کنند. آماده داشتن اسنادِ حمایتی (فاکتور، قرارداد، درآمد، مدارک حقوقی) به کاهش ریسک بلوکه‌شدن کمک می‌کند.

بخش دوم — مسیرهای قانونی و متداول (سطح بالا، بدون ارائه روش‌های مخفی)

در اینجا مسیرهای متداولی را که کاربران قانونی و کسب‌وکارها برای آوردن ارز دیجیتال از خارج به داخل استفاده می‌کنند می‌بینی. من از ارائهٔ روش‌های پنهان یا فرار از مقررات خودداری می‌کنم؛ هدف فقط پوشش مسیرهای شفاف است.

۱. واریز مستقیم به صرافی ایرانی 

چکیده: برخی صرافی‌های ایرانی ممکن است آدرس کیف پولی (برای بیت‌کوین/اتر و...) در اختیار کاربران قرار دهند که می‌توان رمزارز را از صرافی خارجی یا کیف پول خارجی به آن ارسال کرد.
نکات کلیدی:

حتماً قبل از ارسال از پشتیبانی صرافی مقصد تأیید بگیر که این‌ نوع واریز پذیرفته می‌شود و چه شبکه‌ای را پشتیبانی می‌کنند.

مطمئن شو که صرافی مقصد فرآیندهای لازم برای KYC/AML را دارد و قادر به دریافت مدارک برای تراکنشِ وارداتی است.

اسناد منبع وجوه را آماده کن؛ ممکن است صرافی از تو بخواهد.
مزیت: ساده و مستقیم.
ریسک: اگر صرافی مقصد قوانین داخلی یا بین‌المللی را نقض کند یا سابقهٔ مشکوکی داشته باشد، دارایی بلوکه می‌شود. 
 

۲. ارسال به کیف پول شخصی در ایران و سپس فروش در صرافی داخلی

چکیده: رمزارز را از صرافی خارجی به یک کیف پول شخصی منتقل می‌کنی (که آدرسش تحت کنترل توست)؛ سپس در صرافی ایرانی به فروش می‌رسانی و ریال دریافت می‌کنی.
نکات کلیدی:

کیف پول مقصد باید قابل پیگیری و قانونی باشد.

فروش در صرافی داخلی معمولاً نیاز به KYC کامل دارد.
مزیت: کنترل بیشتر روی کلیدها.
ریسک: اگر کیف پول یا تراکنش‌های پیشین آن با فعالیت مشکوک مرتبط باشد، صرافی داخلی ممکن است تراکنش را رد یا بررسی کند.

۳. استفاده از بازار P2P در صرافی‌های بین‌المللی همراه با اسناد و شفافیت

چکیده: بعضی صرافی‌های بین‌المللی بخش P2P دارند که می‌توان با طرف خارجی (خریدار) معامله کرد. در این مدل معمولاً پرداخت فیات به حساب بانکی طرف ایرانی (در ایران) انجام می‌شود یا از طریق واسطه‌های قانونی داخلی تسویه می‌شود.
نکات کلیدی:

این مسیر نیازمند دقت و مستندسازی کامل است؛ چون ریسک کلاهبرداری یا تخطی از قوانین بین‌المللی وجود دارد.

انتخاب طرف معاملهٔ با سابقه و استفاده از سیستمِ امانت (escrow) در صرافی‌ها می‌تواند ریسک را کاهش دهد.

۴. میزهای OTC (برای مبالغ بزرگ) با قراردادها و بررسی انطباق

چکیده: معاملات بزرگ معمولاً از طریق میزهای OTC انجام می‌شود که امکان انجام توافقات قراردادی و ارائهٔ مستندات مالی را فراهم می‌کنند.
نکات کلیدی:

OTC مناسب مبالغ بالا است اما نیازمند اعتبار سنجی طرفین و بررسی‌های حقوقی/انطباقی است.

مطمئن شو طرفِ OTC سابقهٔ قابل‌اطمینانی دارد و رویه‌های AML را رعایت می‌کند.

در همهٔ روش‌ها: از سرویس‌ها یا شرکت‌هایی که ادعای «پنهان‌سازی هویت» یا «دور زدن تحریم‌ها» دارند به‌کل دوری کن — این نوع خدمات معمولاً غیرقانونی و پرخطر هستند. نهادهای بین‌المللی و بازیابی زنجیره (blockchain analytics) به‌طور فعال چنین مسیرهایی را رصد می‌کنند. 

بخش سوم — مراحل عملی (قانونی و ایمن) — گام‌به‌گام (سطح عمومی، بدون دستورالعمل‌های نقض قانون)

توجه: این بخش یک راهنمای کلی و قانونی است؛ از ارائهٔ گام‌هایی که مستقیماً به دور زدن تحریم‌ها کمک کند خودداری شده است.

• استعلام سیاست‌های صرافی فرستنده و مقصد:

از پشتیبانی صرافی خارجی بپرس آیا ارسال به آدرس‌هایی که به ایران مربوط می‌شوند برای اکانت تو امکان‌پذیر است یا خیر.

از صرافی داخلی یا سرویس ایرانی مقصد بپرس چه مدارکی برای پذیرش و تبدیل لازم است (مثل تصویر پاسپورت، مدارک درآمدی، منشاء وجوه).

• مستندسازی منشاء وجوه (Source of Funds):

فاکتورها، قراردادها، سابقهٔ درآمد یا اسناد خرید رمزارز را جمع کن. برای مبالغ بزرگ، این مستندات حیاتی‌اند.

• بررسی شبکهٔ بلاک‌چین و تطابق آدرس‌ها:

شبکهٔ مورد استفاده (مثلاً ERC-20، BEP-20 و...) را بررسی کن و مطمئن شو صرافی مقصد همان شبکه را قبول می‌کند. ارسال در شبکهٔ اشتباه ممکن است به از دست رفتن دارایی منجر شود.

• انجام تراکنش تستی (با مبلغ اندک) — در چارچوب قوانین:

در صورت امکان یک تراکنش کوچک آزمایشی انجام بده تا مطمئن شوی فرآیند کار می‌کند و آدرس صحیح است. اما دقت کن که تقسیم تراکنش‌ها با هدف فرار از گزارش‌دهی (structuring) ممنوع است.

• ارائه مدارک به صرافی مقصد در صورت درخواست:

آماده ارائهٔ مدارک KYC و اسناد منشاء باش؛ بسیاری از صرافی‌ها پس از مشاهدهٔ ورود دارایی خارجی از تو این مدارک را می‌خواهند.

• فروش در صرافی ایرانی و دریافت ریال:

پس از تأیید و پذیرش دارایی، در صورت نیاز می‌توانی از طریق صرافی ایرانی رمزارز را بفروشی و ریال دریافت کنی. برای برداشت ریالی باید قوانین بانکی داخلی و محدودیت‌های صرافی را رعایت کنی.

• نگهداری سوابق:

تمامی txid‌ها، رسیدها، مکاتبات با صرافی‌ها و مدارک مربوطه را نگه‌دار؛ ممکن است برای مالیات یا پاسخ به درخواست‌های نهادهای نظارتی لازم بشود.

بخش چهارم — ملاحظات فنی و امنیتی (نکاتِ «تکنیکی اما قانون‌پذیر»)

• دقت در آدرس‌ها: آدرس کیف پول را دوبار و سه‌بار بررسی کن — اشتباه در آدرس قابل جبران نیست.
• استفاده از دوعامل‌احراز هویت (2FA): در هر دو صرافی (خارجی و داخلی) 2FA را فعال کن.
• کیف پول‌های سخت‌افزاری برای نگه‌داری طولانی‌مدت: اگر قصد نگه‌داری بلندمدت داری، کیف پول سرد (hardware wallet) مطمئن‌تر است.
• بررسی سابقهٔ آدرس‌ها: اگر امکانش هست، با سرویس‌های تحلیل زنجیره (blockchain analytics) بررسی کن که آدرس مبدا یا مسیر تراکنش سابقهٔ مشکوکی ندارد؛ برخی صرافی‌ها همین کار را انجام می‌دهند و اگر آدرس پیشینهٔ مشکوکی داشته باشد، تراکنش را مسدود می‌کنند.

بخش پنجم — نکات مالیاتی و گزارش‌دهی

• گزارش‌دهی در ایران: بسته به مبلغ و نوع تراکنش، ممکن است لازم باشد انتقال‌ها را در صورت درخواست ادارهٔ مالیات یا نهادهای نظارتی مستند و گزارش کنی. جزئیاتِ دقیق بسته به قوانین مالیاتی جاری است؛ پیش از تراکنش‌های بزرگ با یک مشاور مالیاتی مشورت کن.
• گزارش‌دهی در کشور فرستنده: برخی کشورها مقررات خاصی برای خروج پول یا گزارش تراکنش‌های رمزارزی دارند—این را نیز بررسی کن.
• نگهداری اسناد: تمام اسناد مرتبط با منشاء وجوه و تراکنش‌ها را حفظ کن تا در صورت نیاز از آن‌ها استفاده کنی.
• چک‌لیست عملی قبل از ارسال (مختصر و مفید)
•  بررسی قوانین و سیاست‌های صرافی فرستنده (ToS) و صرافی/سرویس ایرانی مقصد.
•  حصول اطمینان از اینکه صرافی مقصد شبکهٔ موردنظر را می‌پذیرد.
•  آماده‌سازی مدارک KYC و مستندات منشاء وجوه.
•  انجام تراکنش آزمایشی کوچک (در صورت امکان و قانونی بودن).
•  فعال‌سازی 2FA و سایر روش‌های امنیتی.
•  نگهداری سوابق تراکنش (txid، رسیدها، مکاتبات).

گام‌به‌گام — انتقال (زبان ساده، عملی)

گام ۱ — آماده‌سازی و بررسی اولیه

وارد حساب صرافی مقصد (ایرانی) شو و ببین دقیقاً برای هر رمزارز چه آدرسی و چه شبکه‌ای را قبول می‌کنند (مثلاً ERC-20 برای اتریوم یا BEP-20 برای بایننس اسمارت چین).

گام ۲ — تکمیل KYC و آماده‌سازی مدارک

در هر دو صرافی احراز هویت را کامل کن (شناسنامه، پاسپورت، عکس، آدرس). اگر مدارک منشاء وجوه لازم است، آن‌ها را آماده کن.

فعال‌سازی 2FA (تأیید دو مرحله‌ای) در هر دو حساب را فراموش نکن. 

گام ۳ — انجام تراکنش آزمایشی کوچک

همیشه قبل از ارسالِ کل دارایی، یک تراکنش کوچک (مثلاً ۱–۵٪ یا یک مبلغ کم) ارسال کن تا مطمئن شوی آدرس و شبکه درست است و صرافی مقصد تراکنش را قبول می‌کند.

اگر تراکنش آزمایشی OK شد، بقیه را ارسال کن. این کار از اشتباهات پرهزینه جلوگیری می‌کند. 

گام ۴ — ارسال تراکنش اصلی

در صرافی فرستنده وارد بخش «Withdraw» یا «Send» شو. آدرس مقصد (از صرافی ایرانی) را دقیقا کپی کن — حتی یک حرف اشتباه دارایی را از دست می‌دهد.

شبکهٔ مناسب را انتخاب کن (شبکه‌ای که صرافی مقصد پشتیبانی می‌کند). اگر اشتباه شبکه بزنی ممکن است پول از بین برود.

مقدار و کارمزد را بررسی کن و تراکنش را ارسال کن. پس از ارسال txid (شناسه تراکنش) را ذخیره کن. 

گام ۵ — فروش در صرافی داخلی و دریافت ریال 

وقتی دارایی در حساب صرافی ایرانی نمایش داده شد و مراحل انطباق طی شد، می‌تونی سفارش فروش بزنی و ریال دریافت کنی. دقت کن به محدودیت‌های برداشت و قوانین بانکی محلی. 

پرسش‌های متداول (FAQ)

۱) آیا می‌توانم آزادانه رمزارز را از یک صرافی خارجی به صرافی ایرانی واریز کنم؟
پاسخ کوتاه: «گاهی» — بستگی به سیاست‌های صرافی فرستنده، وضعیت تحریم‌ها، و رویه‌های صرافی ایرانی مقصد دارد. همیشه ابتدا از هر دو طرف استعلام بگیر و مدارک لازم را آماده داشته باش. 
 

۲) آیا صرافی‌های خارجی تراکنش‌های مرتبط با ایران را مسدود می‌کنند؟
بله، بسیاری از صرافی‌های خارجی به‌خاطر قوانینِ ضدپول‌شویی و تحریم‌ها نسبت به تراکنش‌های مرتبط با ایران حساس‌اند و ممکن است حساب یا تراکنش را مسدود کنند. در مواردی حتی کل حساب کاربر معلق یا بسته شده است. 
OFAC

۳) آیا قانوناً می‌توانم از طریق P2P پول دریافت کنم؟
P2P یک روش متداول است اما ریسک‌های خودش را دارد (کلاهبرداری، عدم‌انطباق با مقررات). اگر از P2P استفاده می‌کنی، به پروفایل طرف مقابلی که انتخاب می‌کنی دقت کن و سوابق او را بررسی کن؛ همچنین مدارک معاملاتی را نگه دار.

۴) آیا استفاده از میکسرها یا «جابجایی‌های چندمرحله‌ای» امن است؟
از دید حقوقی و انطباقی، استفاده از میکسرها بسیار پرخطر است و احتمالاً موجب اقدامات قانونی می‌شود. توصیه نمی‌شود. 
Reuters

۵) چه کار کنم اگر دارایی‌ام بلوکه شد؟

بلافاصله با پشتیبانی صرافی تماس بگیر و مدارک لازم را ارائه کن؛

در صورت پیچیدگی حقوقی، با وکیل یا مشاور انطباق (compliance) مشورت کن؛

سوابق تراکنش و مستندات منشا را آماده داشته باش.

جمع‌بندی و توصیه‌های نهایی (عملی)

1.  شفاف باش و مستند عمل کن: برای هر انتقال از خارج به ایران مدارکی برای منشاء وجوه و هدف تراکنش آماده کن.
2.  صرافی‌های معتبر انتخاب کن: هم از نظر امنیت، هم از نظر انطباق (compliance).
3.  از روش‌های مشکوک دوری کن: میکسرها، ادعاهای «دور زدن تحریم»، یا واسطه‌های ناشناخته می‌توانند عواقب جدی داشته باشند.