الگوی سقف و کف سه ‌قلو چیست و چگونه باید با آن معامله کنیم؟ الگوی سقف و کف سه ‌قلو چیست و چگونه باید با آن معامله کنیم؟

الگوی سقف و کف سه ‌قلو چیست و چگونه باید با آن معامله کنیم؟

در بسیاری از مواقع، پیش از آنکه روند بازار جهت خود را تغییر دهد، نشانه‌هایی در نمودار ظاهر می‌شود که تنها تحلیل‌گران دقیق آن‌ها را تشخیص می‌دهند. یکی از این نشانه‌های قدرتمند، الگوی سقف و کف سه‌ قلو است؛ الگویی کلاسیک و درعین‌حال کمتر مورد توجه، که می‌تواند سیگنال‌های معتبری از بازگشت روند ارائه دهد.

الگوی کف و سقف سه قلو برخلاف ظاهر ساده‌اش، اطلاعات ارزشمندی درباره ضعف خریداران یا فروشندگان در ادامه مسیر ارائه می‌دهد. در این مقاله از آموزش فارکس چراغ، به‌صورت کامل و تحلیلی به ساختار، نحوه شناسایی، شیوه معامله، مزایا، معایب و نکات کلیدی مرتبط با الگوی سه ‌قلو خواهیم پرداخت؛ با هدف استفاده دقیق‌تر و حرفه‌ای‌تر در معاملات واقعی.

اهمیت الگوهای کف و سقف سه‌ قلو

الگوهای کف و سقف سه‌قلو از جمله الگوهای کلاسیک بازگشتی هستند که نقش مهمی در تحلیل روندهای قیمتی ایفا می‌کنند. اهمیت این الگوها به‌ویژه در نقاطی از بازار که فشار خرید یا فروش به تدریج کاهش می‌یابد و نشانه‌های تردید میان معامله‌گران ظاهر می‌شود، دوچندان می‌شود. در چنین شرایطی، الگوی سه‌قلو می‌تواند یکی از قابل‌اعتمادترین ابزارها برای پیش‌بینی تغییر جهت بازار باشد.

برخلاف برخی الگوهای دیگر که سیگنال‌های زودهنگام ولی گاهاً کاذب ارائه می‌دهند، الگوی سه‌قلو معمولاً پس از چند تلاش ناموفق قیمت برای عبور از یک سطح کلیدی تشکیل می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود سیگنال‌های حاصل از آن از اعتبار بالاتری برخوردار باشند؛ همچنین، بررسی دقیق این الگوها می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا نقطه ورود مناسب‌تری انتخاب کرده، ریسک معاملات خود را کاهش داده و نسبت سود به زیان بهتری را تجربه کنند.

سقف سه‌قلو چیست؟

الگوی سقف سه‌ قلو (Triple Top) یکی از مهم‌ترین الگوهای بازگشتی نزولی در تحلیل تکنیکال است که معمولاً پس از یک روند صعودی شکل می‌گیرد. این الگو از سه قله تقریباً هم‌سطح تشکیل شده که در برخورد با یک سطح مقاومت مشخص، قیمت توان عبور از آن را ندارد. در واقع، الگو نشان‌دهنده‌ی ضعف تدریجی خریداران و تمایل بازار به چرخش به سمت نزول است.

الگوی سقف سه‌قلو از نظر ساختاری شباهت زیادی به الگوی سقف دوقلو دارد، اما تشکیل قله‌ی سوم نشانه‌ای قوی‌تر از ناتوانی بازار در ادامه روند صعودی است. تأیید نهایی این الگو زمانی رخ می‌دهد که قیمت پس از قله سوم، خط گردن (سطح حمایتی بین کف‌های موجود در میان قله‌ها) را به سمت پایین بشکند.

نحوه تشخیص الگوی سقف سه‌قلو

برای تشخیص الگوی سقف سه‌قلو، ابتدا باید وجود سه قله‌ی متوالی را بررسی کرد که در سطوح قیمتی تقریباً یکسانی تشکیل شده‌اند. معمولاً این قله‌ها در بازه زمانی یکسان یا نزدیک به‌هم ظاهر می‌شوند و هر بار، تلاش قیمت برای عبور از سطح مقاومت با شکست مواجه می‌شود. بین این سه قله، دو کف دیده می‌شود که خطی فرضی میان آن‌ها به‌عنوان «خط گردن» شناخته می‌شود و نقش کلیدی در تأیید شکست روند ایفا می‌کند.

یکی از نشانه‌های مهم در تشخیص این الگو، کاهش حجم معاملات در زمان شکل‌گیری قله سوم است؛ زیرا این موضوع نشان‌دهنده کاهش قدرت خریداران برای ادامه روند صعودی است. در نهایت، زمانی که قیمت پس از قله سوم به پایین‌تر از خط گردن نفوذ کند و این شکست با افزایش حجم همراه باشد، می‌توان با اطمینان بیشتری الگوی سقف سه‌قلو را تأیید شده در نظر گرفت.

نحوه معامله با الگوی سقف سه‌ قلو

زمانی که الگوی سقف سه ‌قلو به‌درستی شناسایی و تأیید شد، می‌توان از آن برای ورود به معامله فروش استفاده کرد. ورود به معامله معمولاً پس از شکست معتبر خط گردن انجام می‌شود؛ یعنی زمانی که کندلی قدرتمند و نزولی، با بسته‌شدن زیر خط گردن همراه با افزایش حجم معاملات ظاهر شود. در این حالت، می‌توان موقعیت فروش باز کرد. برای تعیین حد ضرر، معمولاً نقطه‌ای کمی بالاتر از قله سوم در نظر گرفته می‌شود تا در صورت بازگشت کاذب قیمت، از زیان گسترده جلوگیری شود.

هدف قیمتی یا حد سود نیز بر اساس فاصله عمودی بین قله‌ها و خط گردن محاسبه می‌شود. این فاصله از نقطه شکست به سمت پایین محاسبه می‌شود و می‌تواند دید روشنی نسبت به سطح خروج از معامله ارائه دهد. در صورت تمایل به افزایش دقت تحلیل، استفاده از ابزارهای کمکی مانند واگرایی در اندیکاتور RSI یا تقاطع‌های MACD می‌تواند مفید واقع شود.

کف سه‌قلو چیست؟

الگوی کف سه‌ قلو (Triple Bottom) یکی از الگوهای بازگشتی صعودی در تحلیل تکنیکال است که معمولاً پس از یک روند نزولی شکل می‌گیرد. این الگو از سه دره‌ی متوالی تشکیل شده که هر سه در محدوده قیمتی نسبتاً یکسان قرار دارند و بیانگر تلاش ناموفق فروشندگان برای شکستن یک سطح حمایتی کلیدی هستند.

همان‌طور که در سقف سه‌قلو شاهد کاهش قدرت خریداران هستیم، در کف سه‌قلو ضعف فزاینده فروشندگان در حفظ فشار نزولی بازار مشاهده می‌شود. در صورت تأیید این الگو، اغلب می‌توان انتظار آغاز یک روند صعودی جدید را داشت.

در این ساختار، بین هر دره یک سقف موقت تشکیل می‌شود که مجموع آن‌ها منجر به ایجاد «خط گردن» می‌گردد. شکست صعودی این خط در نهایت نقطه ورود به بازار را مشخص می‌کند. الگوی کف سه‌قلو، به‌خصوص در بازارهایی با حجم معاملات بالا و نوسانات منظم، سیگنال‌هایی با اعتبار بالا ارائه می‌دهد.

نحوه تشخیص الگوی کف سه ‌قلو

برای شناسایی الگوی کف سه ‌قلو، باید به سه ناحیه‌ی حمایتی متوالی دقت کرد که در سطوح قیمتی نزدیک به‌هم قرار دارند. در این نقاط، فروشندگان چندین بار تلاش می‌کنند قیمت را از سطح حمایتی عبور دهند، اما هر بار با افزایش فشار خرید مواجه شده و روند نزولی متوقف می‌شود. تشکیل سه دره‌ی متوالی با بازگشت‌های قیمتی از یک محدوده مشابه، نشانه‌ای از تثبیت قیمت و احتمال تغییر جهت بازار است.

در بین دره‌ها، معمولاً دو قله موقت شکل می‌گیرد که خط اتصال آن‌ها به‌عنوان خط گردن شناخته می‌شود. زمانی می‌توان الگو را تأیید شده در نظر گرفت که قیمت پس از سومین دره، به‌طور قاطع و با حجم بالاتر، از خط گردن عبور کرده و بالاتر از آن تثبیت شود. این شکست، معمولاً به‌عنوان سیگنال قطعی برای ورود به معامله خرید در نظر گرفته می‌شود.

نحوه معامله با الگوی کف سه‌قلو

پس از تأیید الگوی کف سه‌قلو، بهترین زمان برای ورود به بازار، زمانی است که قیمت خط گردن را با قدرت به سمت بالا شکسته و کندل تأییدکننده‌ای نیز در بالای آن بسته می‌شود. در این مرحله، معامله‌گر می‌تواند با در نظر گرفتن مدیریت سرمایه مناسب، وارد موقعیت خرید شود. حد ضرر در چنین معاملاتی معمولاً اندکی پایین‌تر از دره سوم قرار داده می‌شود تا در صورت اصلاح کوتاه‌مدت قیمت، معامله‌گر از نوسانات بی‌اهمیت آسیب نبیند.

برای تعیین حد سود نیز، فاصله عمودی میان دره‌ها تا خط گردن در نظر گرفته می‌شود و همان مقدار به‌عنوان هدف قیمتی پس از نقطه شکست محاسبه می‌شود. همچنین، استفاده از تأییدهای تکمیلی مانند واگرایی مثبت در RSI یا کراس صعودی در MACD می‌تواند به معامله‌گر در افزایش اطمینان نسبت به تحلیل خود کمک کند.

تفاوت الگوی سقف سه ‌قلو با سقف دوقلو

الگوهای سقف سه‌قلو و سقف دوقلو هر دو در زمره الگوهای بازگشتی نزولی قرار می‌گیرند و زمانی تشکیل می‌شوند که روند صعودی در حال تضعیف است. با این حال، تفاوت‌هایی مهم میان این دو الگو وجود دارد که درک آن‌ها برای تحلیل دقیق‌تر بازار و انتخاب استراتژی معاملاتی صحیح ضروری است.

الگوی سقف دوقلو از دو قله تشکیل شده که معمولاً در سطوح قیمتی مشابه ظاهر می‌شوند. این الگو نسبت به سقف سه‌قلو ساده‌تر و زودبازده‌تر است، زیرا معمولاً در زمان کوتاه‌تری شکل می‌گیرد و سیگنال بازگشتی را سریع‌تر صادر می‌کند. از سوی دیگر، سقف سه‌قلو شامل سه قله‌ی متوالی است که هر بار با مقاومت بازار در عبور از سطح قیمتی مشخص مواجه می‌شود. این تکرار ناموفق در عبور از مقاومت، نشان‌دهنده ضعف آشکار در روند صعودی و در نتیجه، اعتبار بالاتر الگو در برخی شرایط بازار است.

در واقع می‌توان گفت که سقف سه‌قلو نسخه پیچیده‌تر و با تأخیر بیشترِ سقف دوقلو محسوب می‌شود، اما همین پیچیدگی گاهی موجب صدور سیگنال‌هایی مطمئن‌تر می‌شود. به‌علاوه، در سقف سه‌قلو معمولاً تأیید شکست با حجم معاملات پایین‌تری نسبت به سقف دوقلو رخ می‌دهد و نیاز به دقت بیشتری در تحلیل دارد.

در انتخاب میان این دو الگو، تحلیل‌گر باید به شرایط کلی بازار، سرعت حرکت قیمت، حجم معاملات و عوامل مکمل توجه کند تا بتواند از سیگنال بازگشتی به‌درستی بهره‌برداری کند.

مزایای معامله با الگوی سقف سه‌ قلو

الگوی سقف سه‌قلو (Triple Top) یکی از الگوهای بازگشتی قدرتمند در تحلیل تکنیکال است که معمولاً پایان یک روند صعودی را نشان می‌دهد. معامله‌گران از این الگو برای شناسایی فرصت‌های فروش استفاده می‌کنند. در ادامه، مزایای معامله با الگوی سقف سه‌قلو را برایت آورده‌ام:

1.    ارائه سیگنال بازگشتی قدرتمند

الگوی سقف سه‌قلو یکی از معتبرترین الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال است که پایان روند صعودی و آغاز یک روند نزولی را نشان می‌دهد. تشکیل سه قله تقریباً هم‌سطح در محدوده‌ای مشخص، نشان‌دهنده ضعف خریداران در عبور از مقاومت است و وقتی قیمت نتواند برای سومین بار از این سطح عبور کند، معمولاً تمایل بازار به سمت فروش و کاهش قیمت بیشتر می‌شود.

2.    نقطه ورود کاملاً مشخص

یکی از مزایای مهم این الگو، فراهم کردن یک نقطه ورود دقیق به معامله فروش است. زمانی که قیمت خط حمایت بین قله‌ها (که به عنوان «خط گردن» شناخته می‌شود) را به سمت پایین می‌شکند، سیگنالی قوی برای ورود به موقعیت فروش صادر می‌شود. این وضوح در نقطه ورود، باعث کاهش سردرگمی معامله‌گران می‌شود.

3.    حد ضرر مشخص و منطقی

در این الگو، ناحیه‌ی بالای سومین قله معمولاً به‌عنوان سطح حد ضرر (Stop Loss) در نظر گرفته می‌شود. این ویژگی به معامله‌گر کمک می‌کند تا ریسک معامله را به‌صورت منطقی و بر اساس ساختار نمودار کنترل کند، نه بر اساس حدس و گمان. این موضوع به مدیریت سرمایه بهتر کمک می‌کند.

4.    نسبت ریسک به ریوارد (Risk/Reward) مناسب

یکی از جذاب‌ترین مزایای معامله با این الگو، داشتن نسبت سود به زیان منطقی و حتی بالا است. معمولاً هدف قیمتی معامله (Take Profit) را برابر با فاصله میان سقف و خط گردن در نظر می‌گیرند که از محل شکست به سمت پایین محاسبه می‌شود. این یعنی اگر معامله موفق باشد، سود آن معمولاً چند برابر حد ضرر است.

5.    تأیید شدن با حجم معاملات

اعتبار الگوی سقف سه‌قلو زمانی بیشتر می‌شود که با تحلیل حجم معاملات همراه باشد. در بسیاری از موارد، حجم در طول تشکیل قله‌های دوم و سوم کاهش یافته و در هنگام شکست خط گردن (حمایت)، افزایش می‌یابد. این افزایش حجم در زمان شکست نشان‌دهنده ورود فروشندگان قدرتمند به بازار است و احتمال موفقیت معامله را بالا می‌برد.

6.    قابلیت شناسایی آسان

شکل گرافیکی این الگو، یعنی سه قله متوالی در نزدیکی یک سطح مقاومت، به‌راحتی توسط چشم قابل شناسایی است. این ویژگی باعث می‌شود که حتی معامله‌گران تازه‌کار نیز بتوانند از آن در تحلیل‌های خود استفاده کنند، بدون نیاز به ابزارهای پیچیده یا اندیکاتورهای متعدد.

معایب معامله با الگوی سقف سه ‌قلو

با وجود اعتبار بالای الگوی سقف سه‌قلو در تحلیل تکنیکال، این الگو نیز مانند هر ابزار دیگر، محدودیت‌ها و نقاط ضعفی دارد. اگر بدون در نظر گرفتن شرایط بازار و تأییدهای لازم از آن استفاده شود، ممکن است منجر به سیگنال‌های اشتباه و ضرر در معامله گردد. در ادامه به مهم‌ترین معایب این الگو اشاره می‌کنیم:

1.    تشخیص دیرهنگام الگو

برای اینکه الگوی سقف سه‌قلو تشکیل شود، باید سه قله شکل بگیرد که زمان‌بر است. این موضوع باعث می‌شود که معامله‌گر ممکن است تا پایان روند صعودی صبر کند و فرصت‌های اولیه برای ورود به موقعیت فروش را از دست بدهد. به‌عبارت دیگر، این الگو معمولاً واکنشی است نه پیش‌بینی‌کننده.

2.    احتمال شکست جعلی (False Breakout)

یکی از خطرات رایج در استفاده از این الگو، احتمال شکست جعلی خط گردن است. یعنی ممکن است قیمت برای مدت کوتاهی خط حمایت را بشکند اما دوباره برگردد و به روند صعودی ادامه دهد. این اتفاق ممکن است معامله‌گر را وارد پوزیشن فروش کند، اما خیلی زود قیمت برگردد و حد ضرر فعال شود.

3.    نیاز به تأییدهای بیشتر

به‌تنهایی تکیه کردن بر این الگو بدون تأییدهای دیگر (مانند حجم معاملات، اندیکاتورها یا کندل‌استیک‌ها) می‌تواند ریسک‌پذیر باشد. برخی مواقع ساختار نمودار فقط شبیه سقف سه‌قلو است، اما در واقع ادامه روند صعودی در پیش است؛ بنابراین، استفاده از تاییدیه‌های بیشتر ضروری است که فرآیند تحلیل را پیچیده‌تر می‌کند.

4.    عدم موفقیت در بازارهای رِنج یا بی‌روند

در بازارهایی که روند مشخصی ندارند یا در وضعیت رِنج (Range-bound) قرار دارند، این الگو کارایی کمتری دارد. سقف سه‌قلو به‌طور خاص برای پایان یک روند صعودی طراحی شده است و در شرایط بدون روند ممکن است سیگنال‌های غلط صادر کند.

نکات مهم هنگام استفاده از الگوی سقف و کف سه ‌قلو

علاوه بر شناخت صحیح اجزای الگو، رعایت برخی نکات کلیدی در اجرای معامله، مدیریت ریسک و استفاده از ابزارهای کمکی نقش بسزایی در افزایش اثربخشی این الگو دارد. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین نکاتی که هنگام استفاده از الگوی سقف سه‌قلو باید مورد توجه قرار گیرد، می‌پردازیم:

1.   منتظر تأیید شکست خط گردن باشید

در هنگام استفاده از الگوی سقف سه‌قلو، یکی از مهم‌ترین نکات این است که تا زمانی که قیمت به‌طور واضح و قطعی از خط گردن (حمایت بین سه قله) عبور نکرده باشد، این الگو تکمیل نشده است. شکستن این خط نشان‌دهنده تغییر در روند و احتمال شروع یک روند نزولی است.

بسیاری از معامله‌گران ممکن است به اشتباه پیش از شکست خط گردن وارد موقعیت فروش شوند، که این کار می‌تواند منجر به شکست‌های جعلی شود. بنابراین، بهتر است صبر کنید تا قیمت به‌طور واضح و با حجم معاملات مناسب خط گردن را بشکند و در این لحظه وارد معامله شوید.

2.   حجم معاملات را بررسی کنید

یکی از ویژگی‌های مهم الگوهای تکنیکالی، به‌ویژه الگوی سقف سه‌قلو، تأیید آن‌ها توسط حجم معاملات است. به‌طور معمول، در هنگام تشکیل قله‌های دوم و سوم، حجم معاملات کاهش می‌یابد، زیرا بازار به‌طور موقت نوسان دارد و به مقاومتی که در حال شکل‌گیری است، نزدیک می‌شود.

پس از آن، زمانی که قیمت به سمت پایین شکسته می‌شود، باید شاهد افزایش حجم معاملات باشیم. این افزایش حجم تأیید می‌کند که فروشندگان وارد بازار شده‌اند و روند نزولی شروع شده است. بدون تأیید حجم، این الگو ممکن است سیگنال نادرستی برای ورود به معامله صادر کند.

3.   به تقارن و ارتفاع قله‌ها توجه داشته باشید

الگوی سقف سه‌قلو زمانی معتبر است که سه قله به‌طور نسبی در یک سطح قیمتی مشابه قرار داشته باشند. اگر این قله‌ها اختلاف زیادی در ارتفاع داشته باشند، این احتمال وجود دارد که الگو شکل نادرستی گرفته باشد و در نتیجه سیگنال‌های اشتباهی به شما بدهد.

به همین دلیل، بررسی تقارن قله‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. برای این‌که مطمئن شوید با یک سقف سه‌قلو واقعی روبه‌رو هستید، باید قله‌های آن به‌طور واضح و نزدیک به هم در یک سطح قرار داشته باشند و این الگو به‌صورت منظم و تقارن پیدا کند.

4.   از تاییدیه‌های دیگر استفاده کنید

به‌تنهایی تکیه کردن بر الگوی سقف سه‌قلو می‌تواند خطرناک باشد، زیرا در برخی مواقع ممکن است این الگو به اشتباه تفسیر شود و منجر به اشتباهات معاملاتی شود. به همین دلیل، استفاده از ابزارهای اضافی برای تأیید الگو ضروری است.

برای مثال، بررسی اندیکاتورهای تکنیکالی مانند RSI (شاخص قدرت نسبی) و MACD (میانگین متحرک همگرایی و واگرایی) می‌تواند به شما کمک کند تا ببینید که آیا واقعاً در موقعیت فروش هستید یا خیر. همچنین، استفاده از الگوهای کندل‌استیک نزولی یا مقاومت‌های تاریخی می‌تواند قدرت سیگنال الگوی سقف سه‌قلو را تایید کند و اطمینان بیشتری به تصمیمات شما بدهد.

5.   محاسبه هدف قیمتی را فراموش نکنید

یکی از مراحل مهم بعد از شناسایی الگوی سقف سه‌قلو، محاسبه هدف قیمتی است. برای این کار، معمولاً از فاصله‌ای که از بالاترین سقف (سقف اول یا سوم) تا خط گردن (حمایت) دارید استفاده می‌شود. این فاصله را به سمت پایین از نقطه شکست خط گردن می‌کشید تا سطح هدف قیمتی مشخص شود.

این روش به شما کمک می‌کند تا بدانید چقدر می‌توانید از این معامله سود ببرید و بر اساس آن حد ضرر خود را تنظیم کنید. به‌طور معمول، این هدف قیمتی برابر با ارتفاع فاصله میان بالاترین قله و خط گردن است و برای تعیین میزان سود قابل‌انتظار از معامله به‌کار می‌رود.

سخن آخر

الگوی سقف سه‌قلو یکی از ابزارهای مفید برای شناسایی پایان روند صعودی و شروع حرکت نزولی در بازار است. اما موفقیت در استفاده از آن نیازمند دقت، صبر و تأیید گرفتن از سایر عوامل تحلیلی مانند حجم معاملات و اندیکاتورهاست.

هیچ الگویی به‌تنهایی تضمین‌کننده سود نیست و باید در چارچوب یک استراتژی جامع معاملاتی به‌کار گرفته شود. ترکیب دانش فنی، مدیریت ریسک و تجربه، کلید استفاده مؤثر از این الگو و سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال است. همیشه قبل از ورود به معامله، شرایط بازار را به‌درستی بررسی کنید.


👈 آگاهی از دقیق‌ترین زمان معامله با ساعت بازار فارکس


 

فرصت هیچ یادگیری را از دست ندهید! به ترتیب بخوانید :

آخریـن بررسی شده‌های بازار سرمایه

دیدگاه خود را درباره” الگوی سقف و کف سه ‌قلو چیست و چگونه باید با آن معامله کنیم؟ ”با ما در میان بگذارید.