آلپاری
لایت فارکس
آی اف سی مارکتس
اپوفایننس
وینگو مارکتس
ویندزور بروکرز
آمارکتس
ارانته
اچ وای سی ام
تاپ اف ایکس
معامله در بازارهای مالی، مانند زندگی در یک دنیای شلوغ و پر اتفاق است. مهارت‌های متفاوت در زمینه‌های مختلف می‌توانند اصلی‌ترین عامل پیروزی افراد در مواجهه با چالش‌های روزمره در این دنیای پر هرج و مرج باشند. تسلط بر احساسات و هیجانات بدون شک یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که یک معامله‌گر موفق باید آن را کسب کرده و دائما در راستای بهبودش تلاش کند. یک معامله‌گر سودآور، بیش از این که به احساسات خود توجه کند، سعی در تمرکز بر روی استراتژی معاملاتی و شرایط حاکم بر بازار دارد و در تلاش است تا در کمال خونسردی، تصمیم مناسب را بگیرد.
عدم توجه به کنترل احساسات در ترید، در طولانی مدت بر عملکرد و میزان سودآوری معامله‌گران فارکس تاثیر منفی می‌گذارد. این موضوع همچنان تاثیر مستقیم بر زندگی شخصی معامله‌گر دارد و می‌تواند باعث به وجود آمدن مشکلات جدی از جمله افسردگی شود.
به عنوان یک انسان، احساسات و هیجانات بخش جداناپذیری از وجود افراد هستند. درک این حقیقت که احساسات از بین نمی‌روند و فقط باید دنبال راهی برای کنترل آنها بود، اولین قدم به سمت تغییر از یک معامله‌گر آماتور به معامله‌گری حرفه‌ای است.
فعالیت در بازار فارکس به خودی خود ریسک بالایی دارد و معامله‌گران باید مدام برای حفظ سرمایه خود تلاش کنند. میزان سودآوری یک معامله‌گر به عوامل مختلفی بستگی دارد که استراتژی معاملاتی بدون شک یکی از این عوامل است. نکته اینجاست که چنین استراتژی‌هایی تنها زمانی بهترین نتیجه را دارند که معامله‌گر در شرایطی به دور از استرس و هیجان آنها را اجرا کند. اقتصاد دان مشهور John Maynard Keynes در یکی از نوشته‌های معروف خود اینطور نوشته است:
“تلاطم‌های غیر منطقی بخش جدانشدنی بازار فارکس است. افرادی که به دنبال یک رفتار منطقی در بازار هستند، به زودی و با ضرری سنگین دنیای معامله‌گری را ترک خواهند کرد. معامله‌گر باید بپذیرد که بازار مملو از رفتارهای غیر منطقی است و بهترین ابزار برای گذر از این چالش‌ها، کنترل احساسات در ترید است.”
معامله کردن تحت تاثیر استرس و هیجان، توجه معامله‌گر را از نکات ساده و ابتدایی معامله‌گری منحرف می‌کند. به عنوان مثال، وقتی مارکت در Bullrun است و قیمت شاخص‌ها روز به روز در حال افزایش هستند، بسیاری از معامله‌گران آماتور این حس را دارند که از قطار در حال حرکت جا مانده‌اند و می‌خواهند به هر طریقی به آن برسند. در نتیجه این هیجان، افراد بدون در نظر گرفتن عوامل مدیریت ریسک و سرمایه وارد پوزیشن می‌شوند. این امر که به آن FOMO یا ترس از دست دادن می‌گویند، یکی از رایج‌ترین مثال‌هاییست که نشان می‌دهد معامله کردن هیجانی عواقب منفی به دنبال دارد.
به عبارت دیگر، شانس اینکه یک معامله‌گر بتواند تمام رفتارهای مارکت را درست پیش‌بینی کند، صفر است. کنترل احساسات در ترید به معامله‌گر این امکان را می‌دهد تا حتی در شرایط نامشخص، خونسردی خود را حفظ کرده و بهترین تصمیم ممکن را اتخاذ کند.
معامله‌گران بسته به میزان سرمایه و تجربه خود، اهداف مختلفی را از فعالیت در بازار فارکس دارند. عدم کنترل احساسات در ترید، اولین عاملی است که معامله‌گران را از اهدافی که برای خود تعیین کرده‌اند، دور می‌کند. به عبارت دیگر، عدم توجه به هیجانات و احساسات در زمان معامله، دید طولانی مدت معامله‌گر را از بین میبرد و توجه او را تنها به موارد کوتاه مدت محدود می‌سازد.
برای جلوگیری از این مشکل، شخص معامله‌گر باید توانایی کنترل احساساتش را در خود تقویت کند. تنها در این شرایط است که او قادر خواهد بود تمام اتفاقات و آمار موجود را بررسی کرده و بر طبق آنها تصمیم‌گیری کند. این کار در طولانی مدت نه‌تنها میزان سود معامله‌گر را بالا میبرد، بلکه معامله کردن را به یک امر لذت بخش برای او تبدیل می‌سازد.
صرف نظر از شرایط هر معامله‌گر، به یقین، هدف نهایی تمام کسانی که در فارکس کار می‌کنند، کسب درآمد دلاری است. مسیر موفقیت در بازار فارکس با سختی‌ها وچالش‌های گوناگونی همراه است و هیچ راه میانبری برای رسیدن به درآمد پایدار از طریق این بازار وجود ندارد.
گرفتن تصمیمات اشتباه و ضرر کردن، بخش جدانشدنی زندگی یک معامله‌گر فارکس است. نادیده گرفتن این حقیقت در طولانی مدت باعث تحلیل انرژی او میشود و علاقه‌اش را برای ادامه فعالیت کم می‌کند. به همین دلیل است که بسیاری از افراد، تجربه خود از فعالیت در بازار فارکس را خسته کننده و پراسترس می‌دانند. آنها بدون کنترل احساسات در ترید، اقدام به معامله کرده و از تصمیمات اشتباه خود درس نگرفته‌اند.
اگر معامله‌گر نتواند بر احساسات و هیجانات خود مسلط باشد، بلافاصله پس از ورود به یک پوزیشن ضررده، تلاش می‌کند تا به سرعت ضرر خود را جبران کند. در نتیجه این تصمیم اشتباه، معامله‌گر نه تنها به هدفی که در ذهن خود دارد نمی‌رسد، بلکه سرخورده میشود و اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهد.
بیش از حد معامله کردن (Overtrading) همچنین امکان سنجش دقیق عملکرد استراتژی معاملاتی معامله‌گر را از او سلب می‌کند. این امر سبب میشود تا معامله‌گر قادر نباشد تا اشکالات معاملاتی خود را شناسایی کرده و آنها را رفع کند. در نتیجه حتی با گذشت مدت طولانی، به هیچ عنوان در معاملات خود پیشرفت نخواهد کرد. معامله‌گر مشهور Bill Lipschutz به معامله‌گران آماتور این پیشنهاد را می‌کند:
“اگر تنها این مهارت را یاد بگیرید که در مواقعی که شرایط طبق نظر شما پیش نمی‌رود، از بازار خارج شوید و اقدام به باز کردن معامله جدید نکنید، در آینده نه چندان دور به یک معامله‌گر موفق و سودآور تبدیل خواهید شد.”
تمام معامله‌گران صرف نظر از میزان تجربه و سرمایه، باید تلاش کنند تا مهارت‌های کنترل احساسات و هیجانات خود را افزایش دهند. معامله‌گری بر اساس احتمالات است و دانستن این نکته که هیچ چیز در بازارهای مالی تا زمانی که به وقوع بپیوندد قطعی نیست، می‌تواند این دیدگاه را در معامله‌گر ایجاد کند که قرار نیست لزوما تمامی تحلیل‌ها درست از آب دربیاید. در نتیجه او به واسطه چند نتیجه خارج از انتظار، نباید از مسیر درست خارج شود. Jack Schwager یکی از مشهورترین معامله‌گران جهان در کتابش با نام Market Wizard می‌گوید:
” اولین درس بازار فارکس به معامله‌گران این است که هیچ مسیر یکتا و صد در صد درستی برای معامله وجود ندارد. افرادی که در ابتدای کار به دنبال یافتن راهی برای یک شبه به ثروت رسیدن هستند، به زودی متوجه می‌شوند که مسیر را اشتباه فهمیده‌اند”
این صحبت نشان می‌دهد که یک معامله‌گر وظیفه دارد تا هر روز مهارت‌های خود را افزایش دهد. از آن جایی که مدیریت احساسات در ترید نیز یک مهارت است، در ادامه این مقاله قصد داریم تا ۷ راهکار بسیار مهم برای رسیدن به این هدف را شرح دهیم.
گام اول برای کنترل احساسات در ترید، شناخت عواملی است که یک احساس خاص مانند ترس یا طمع را در معامله‌گر ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، در زمان‌هایی که بازار به صورت بسیار ناگهانی روند نزولی می‌گیرد، برخی معامله‌گران تازه‌کار اقدام به فروش و خارج شدن از پوزیشن‌هایشان می‌کنند. مثال دیگر، زمانی است که یک معامله در ضرر است ولی معامله‌گر تصمیم می‌گیرد به جنگ با بازار برود و به سطح استاپ لاس از پیش تعیین شده بی‌اعتنایی کند. در این شرایط، معامله‌گر امیدوار است تا رفتار بازار تغییر کند و معامله به یکباره وارد سود شود.
معامله‌گران موفق، برای شناخت سناریوهایی که احساسات و هیجانات مختلف را در آنها برمی‌انگیزند، لیستی تهیه می‌کنند. به این ترتیب معامله‌گران افکار و احساسات خود را قبل و بعد از انجام معامله ثبت کرده و مستقیما با آنها مواجه می‌شوند. به این ترتیب در گذر زمان، یک معامله‌گر می‌تواند به این گزارش‌ها برگشته و از اشتباهات گذشته درس بگیرد. در نتیجه این امر، فرد معامله‌گر شناخت بهتری نسبت به عکس‌العمل‌هایش به شرایط مختلف پیدا می‌کند و در معاملات آینده، عملکرد مناسب‌تری خواهد داشت.
یک برنامه معاملاتی متشکل از اهداف، استراتژی، قوانین شخصی و میزان ریسک معامله‌گر است. برنامه‌های معاملاتی به معامله‌گر در کنترل احساسات در ترید کمک کرده و میزان استرس را کاهش می‌دهد. تنها با استفاده از برنامه معاملاتی است که معامله‌گر می‌تواند مسیر پیش روی خود را به درستی درک کند و با دید باز به سمت هدف تعیین شده حرکت نماید. شخص معامله‌گر باید با در نظر گرفتن ویژگی‌های شخصیتی و میزان توانایی، برنامه معاملاتی مخصوص خودش را طراحی کند. پس از این مرحله، معامله‌گر باید پلن خود را آزمایش کرده و مشکلات آن را به مرور زمان حل و فصل نماید.
ابزارهای فراوانی برای تحلیل تکنیکال بازار فارکس وجود دارند. معامله‌گر باید با توجه به میزان توانایی خود و میزان زمانی که برای ترید کردن اختصاص می‌دهد، ابزارهای متناسب با خودش را پیدا و در استفاده از آنها تجربه کسب کند. این موضوع در مدت زمان کوتاهی به معامله‌گر کمک می‌کند تا به توانایی‌های خود باور پیدا کرده و استراتژی معاملاتی‌اش را بهبود بخشد. علاوه بر این، ابزارهای مالی به معامله‌گر این امکان را می‌دهد تا استاپ لاس خود را در محدوده مناسبی قرار دهد و از ریسک کردن بیش از حد خودداری کند. به این ترتیب، معامله‌گر می‌تواند حس طمع خود را کنترل کرده و از ضرر بیش از حد جلوگیری نماید.
سرمایه‌گذار و بیلیونر مطرح آمریکایی، Goerge Soro در یکی از نوشته‌های خود می‌گوید:
“این موضوع که شما از کدام مدل استراتژی و ابزاری برای معامله در بازار فارکس استفاده می‌کنید، یک امر مهم است. اما موضوع به مراتب حیاتی‌تر برای یک معامله‌گر آماتور، نحوه مدیریت میزان سود و ضرر او در هر معامله است. “
توجه به موضوعاتی از قبیل حجم معاملاتی، میزان ریسک، تارگت و استاپ لاس می‌تواند در کنترل احساسات در ترید به معامله‌گر کمک کند. استفاده از راهکارهای مختلف مدیریت سرمایه نه تنها در طولانی مدت باعث حفظ سرمایه اولیه معامله‌گر میشود، بلکه میزان استرس او را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. معامله‌گران فارکس روزانه با چالش‌های مختلفی سر و کار دارند. در برخی از موارد بازار به شدت با تلاطم روبه‌رو میشود و تنها با کنترل هیجانات و احساسات است که می‌توان در هر زمان، بهترین تصمیم را اتخاذ کرد. در چنین شرایطی برای صرفه‌جویی در زمان و اتوماسیون کردن فرایندهای مدیریت سرمایه، بهتر است از یک ابزار قدرتمند و کارآمد استفاده شود. اکسپرت مدیریت ریسک و سرمایه چراغ که طراحی و ساخت بهترین معامله‌گران ایران است، بدون شک می‌تواند یک ابزار عالی به منظور اتوماسیون‌سازی فرآیند معامله‌گری در فارکس باشد.
معامله‌گری به لحاظ ذهنی یک کار پیچیده و دشوار است. به همین دلیل معامله‌گر به منظور مواجهه و حل چالش‌های مختلف، باید به سلامت روان نیز توجه کند. یکی از عوامل تاثیرگذار در این زمینه، انتخاب سبک زندگی سالم و ورزش کردن به صورت مداوم است. این تغییرات کوچک نه تنها بر روی حالت روانی و میزان انرژی افراد تاثیر دارد، بلکه سطح هوشیاری و تمرکز را نیز بالا می‌برند. گام‌های اولیه برای حرکت به سمت سلامت جسم و روان شامل انتخاب عادت غذایی سالم، خواب کافی، ورزش کردن مداوم و مدیتیشن است. همچنین، معامله‌گران باید به مرور عادت‌های ناسالم مانند سیگار، مصرف نوشیدنی‌های الکلی و قمار را کنار بگذارند.
همانطور که کمی بالاتر اشاره کردیم، یک معامله‌گر موفق تمام تجربیات و احساسات خود را ثبت می‌کند و در تلاش است تا کم کم قدم‌های اشتباه خود را اصلاح نماید. مرور مستمر گزارش‌های مرتبط با عملکرد هفتگی یا ماهانه، اشکالات یک معامله‌گر را به او نشان خواهد دهد. به این طریق معامله‌گر می‌تواند با گذشت زمان، مهارت‌های خود را بهبود بخشد و استراتژی معاملاتی‌اش را اصلاح نماید. البته باید اشاره کنیم که این داوری‌ها باید به دور از هرگونه جانب‌داری صورت بگیرد. چرا که با سرزنش خود از تصمیم‌های اشتباه گذشته، نمی‌توان به سمت جلو حرکت کرد.
یک راهکار ساده اما اثربخش به منظور کنترل احساسات در ترید، انتخاب یک زمان ثابت برای بررسی اخبار و اتفاقات مرتبط با بازار فارکس است. ذهن افراد بر اساس سبک زندگیشان، عملکرد متفاوتی در ساعات مختلف روز دارد. در نتیجه معامله‌گر باید تلاش کند تا زمانی که ذهن و بدن او در کنار هم در آماده‌ترین حالت ممکن قرار دارند، وارد بازار شود و شرایط را بررسی کند. به عبارت دیگر، معامله‌گر باید زمان مناسب در روز را که در آن بهترین عملکرد در کنترل احساسات در ترید دارد را پیدا کرده و به آن پایبند باشد.
سخن آخر
معامله‌گر به عنوان یک انسان، احساسات و هیجانات مختلفی را در وجود خود دارد. برای بهبود شرایط و سودآوری بیشتر، معامله‌گر باید توانایی کنترل احساسات در ترید را در خود تقویت نماید. تنها در این صورت است که شخص قادر خواهد بود به مدت طولانی در بازار فارکس فعالیت کرده و به درآمد دلاری برسد. معامله‌گری به خودی خود، کاری پر استرس و سخت است. عدم تسلط بر هیجانات مختلف تنها به خستگی و افسردگی معامله‌گر منجر خواهد شد. با استفاده از راهکارهایی که در این مقاله در زمینه کنترل احساسات در ترید معرفی شد، معامله‌گران آماتور می‌توانند مهارت‌های خود را تقویت کرده و در بازار فارکس عملکرد مثبتی داشته باشند.
👈 برای یادگیری کنترل احساسات در ترید به طور عملی، در لایو تریدهای چراغ شرکت کنید
کلیه مطالب و تحلیلهای ارایه شده در «چراغ» متضمن هیچ پیشنهاد معاملاتی نیست و صرفا جنبه مطالعاتی و اطلاع رسانی دارد. چراغ نسبت به ضرر و زیان احتمالی افراد هیچگونه مسئولیتی را نمیپذیرد. افراد باید نسبت به ریسکهای ذاتی بازارهای مالی آگاهی داشته باشند و قبل از اقدام به هرگونه سرمایه گذاری مطمئن شوند که تجربه و دانش کافی را دارند.
