بلاکچین چیست؟

در این مقاله از سری مقالات آموزش ارز دیجیتال در چراغ به معرفی بلاکچین میپردازیم. واژه بلاکچین (Blockchain) ترکیبی از دو واژه Block (بلوک) و Chain (زنجیره) است. این فناوری درحقیقت زنجیره ای از بلوکهاست.
بلاکچین (blockchain) نوعی سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است. تفاوت آن با سیستمهای سنتی این است که اطلاعات روی آن، بین همه اعضای متصل به سیستم به اشتراک است. با کمک رمزنگاری و توزیع دیتا، امکان هک، حذف و دستکاری اطلاعات، تقریباً از بین میرود.
دیتاها فقط در یک کامپیوتر یا سرور خاص نیستند؛ بلکه هر کامپیوتر یا سیستمی که به شبکه وصل شود، نسخه ای از اطلاعات را دریافت میکند. به هر کامپیوتری که به شبکه متصل میشود و از بلاکچین کپی دریافت میکند، نود (node) میگویند. یکی از مزیتهای آن ذخیره اطلاعات بصورت توزیع شده است. بلاکچین نرم افزار نیست، بلکه فناوری زیر ساختی است که میتوان از آن در نرم افزارها استفاده کرد.

طریقه کارکرد بلاکچین

اطلاعات در بلاکها ثبت میشوند و بلاکها با هم به صورت زنجیره ای وصل میشوند. این زنجیره، بلاکچین را تشکیل میدهد. در هر بلاک، هر اطلاعاتی میتواند ثبت شود؛ از جرم و جنایتهای یک فرد تا جزئیات تراکنشهای یک شبکه پولی مانند بیت کوین. در ارزهای دیجیتال، بلاکچین جایی امن و مطمئن برای ذخیره سوابق تراکنشها است؛ جایی که امکان دستکاری اطلاعات در آن وجود ندارد.
هر بلاک دارای متنی با عنوان هش (Hash) است که برای رمزنگاری بلوک استفاده میشود و در هر بلاک، علاوه بر هش خود بلاک، هش بلاک قبلی نیز ذخیره میگردد، بنابراین هرگونه دستکاری در اطلاعات بلوک باعث نامعتبر شدن آن بلوک میشود. علاوه بر هش بلوک، یک الگوریتم اجماع (consensus) وجود دارد که تعیین میکند یک بلوک چگونه به این شبکه اضافه شود.

استفاده بیت کوین از بلاکچین

بیت کوین اولین ارز دیجیتال است که توانست فناوری بلاکچین را با موفقیت پیاده سازی کند. بیت کوین از بلاکچین برای ثبت تراکنشها استفاده میکند. در واقع بیت کوین، بلاکچین اختصاصی خود را دارد و بر روی آن فعال است. این درحالی است که اتریوم (رمز ارز دیگر) نیز دارای بلاکچین اختصاصی خود است.

کاربردها

کاربرد بلاکچین فقط در ارزهای دیجیتال نیست، برای غیرمتمرکز کردن فرایندها، افزایش اعتماد و امنیت استفاده های فراوانی دارد. بلاکچین نوعی دفتر کل توزیع شده است و دفاتر کل توزیع شده دیگری هم وجود دارد که معماری و ساختار دیگری دارند. درحقیقت، هر بلاکچینی، دفتر کل توزیع شده است؛ اما هر دفتر کل توزیع شده‌ای بلاکچین نیست.

بلاکچین کاربردهای زیادی دارد که به تعدادی از آنها اشاره میکنیم:

• اتوموبیل: پیگیری تاریخچه کامل خودرو
• بانکداری و مالی: پردازش پرداختها با سرعت و دقت و امنیت بالا
• خیریه: کاهش پیچیدگی پردازش پرداخت کمک مالی
• فضای ذخیره ابری: کاهش هزینه های معاملاتی در یک شبکه غیرمتمرکز
• حمل و نقل و وسایل نقلیه تجاری: با استفاده از یک دفتر کل تغییر ناپذیر از اطلاعات سفر ایجاد میشود.
• تاریخچه کارتهای اعتباری: گزارش کارتها بسیار دقیقتر و شفافتر میشود.
• امنیت سایبری: مبارزه با هک شدن از طریق تغییر ناپذیری دفتر کل
• تحصیلات: پایگاه داده اطلاعات علمی و... برای اساتید و دانشجویان
• انرژی: دور زدن شبکه های عمومی برای امکان انتقال همتا به همتای انرژی به صورت ارزانتر
• پیش بینی: ساخت ابزار پیش بینی غیرمتمرکز در صورت ترکیب با الگوریتمهای یادگیری ماشین
• سیستم نظرسنجی: حذف تقلب توسط نظردهندگان و کارشناسان
• ایمنی اسلحه: ردیابی مالکیت اسلحه و اطلاعات مربوط به آن
• وصیتنامه و وراثت: قراردادهای هوشمند برای تعیین اعتبار وصیتنامه و تخصیص ارث
• سفر: شناسایی مسافر، بارگیری، گذرنامه، پرداخت و سایر مستندات دیجیتالی
• پخش موسیقی: جلوگیری از دانلود غیرقانونی موسیقی
• پزشکی و مراقبتهای بهداشتی: یکپارچگی زنجیره تامین دارو، فهرست بیماران در بلاک چین، مدیریت زنجیره تامین پزشکی و …
• رسانه ها: کنترل حقوق مالکیت، ضد سرقت حق اثر و …
• بازاریابی: نبود واسطه و دلالان و تبلیغات مقرون به صرفه تر
• قانون: قراردادهای هوشمند با قوانین مشخص، انقضا و دسترسی برای طرفهای ذیربط
• اینترنت اشیا: امکان استفاده از برنامه های اینترنت اشیا برای مشارکت در تعاملات دیتاها در بلاکچین
• بیمه: بهبود قراردادهای چندجانبه، بهبود کارایی قرارداد ریسک، کارآمدتر کردن مطالبات و حقوق
• منابع انسانی: بررسی سابقه و پیشینه، تایید هویت، سابقه اشتغال، اعتبار سنجی فرآیند پرداخت و مزایا و قراردادهای هوشمند.

👈 بررسی صرافیهای ارز دیجیتال